Grammatica - bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

WELKOM

bij Nederlands

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhaling mv
• Uitleg bwb
• Oefenen 

Herhaling

pv: vraagzin, tijd, getal veranderen

wg: alle werkwoorden in de zin

ow: wie (wat) + gezegde?

lv: wat (wie) + gezegde + onderwerp?

mv: aan/voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

bijwoordelijke bepaling: rest van de zin

Meewerkend voorwerp

• Aan / voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?
• Check daarna of je aan of voor kunt weglaten of toevoegen. 

Voorbeeld

• Ik wil aan mijn oma een knuffel geven in de tuin.
• Ik / wil / aan mijn oma / een knuffel / geven
• wg = wil geven
• ow = ik (Wie wil?)
• lv = een knuffel (Wat wil ik geven?)
• mv --> Aan wie wil ik een knuffel geven? aan mijn oma
• Controle: kan ik aan weglaten? 
• JA: Ik wil mijn oma een grote bos bloemen geven. --> meew. voorwerp
• REST: bijwoordelijke bepaling: in de tuin 

Bijwoordelijke bepaling

De bwb zegt iets over:

 'waar', 'wanneer' en 'hoe'

Waar = bijwoordelijke bepaling van plaats

Wanneer = bijwoordelijke bepaling van tijd

Hoe = bijwoordelijke bepaling van reden

Bijwoordelijke bepaling

We noemen de bijwoordelijke bepaling ook wel de ‘prullenbak’. Alles wat je overhoudt, noem je een bijwoordelijke bepaling.

Wat is persoonsvorm (pv) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. geef
3. mijn opa
4. een boek

Wat is het onderwerp (ow) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. geef
3. mijn opa
4. een boek

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wg) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. geef
3. mijn opa
4. geef voor zijn verjaardag

Wat is het lijdend voorwerp (lv)in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. mijn opa
3. een boek
4. voor zijn verjaardag

Wat is het meewerkend voorwerp (mv) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. mijn opa
3. een boek
4. voor zijn verjaardag

Wat is de bijwoordelijke bepaling in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. zijn verjaardag
2. mijn opa
3. een boek
4. voor zijn verjaardag

Vandaag

Leren: hoe je de bijwoordelijke bepaling (bwb) vindt. 

Maken: opdrachten paragraaf 11: bijwoordelijke bepaling.

Daarna: verder met je taken. 

Nog niet af? Zet de opdrachten in je daltonplanagenda bij vrijdag. 

OEFENTOETS

maken in stilte.

Klaar? Kijk je oefentoets na en tel je punten! 

Daar ook mee klaar? Maak de opdrachten over bwb af.

Het meewerkend voorwerp ...

1. ondergaat iets
2. is de ontvanger (aan wie/voor wie)

Een meewerkend voorwerp...

1. … begint altijd met een voorzetsel.
2. … begint nooit met een voorzetsel.
3. … kan met een voorzetsel beginnen, maar dat hoeft niet.
4. … geen idee wat dat is.

Is dat voor mij?

mv = ...?

1. is
2. dat
3. mij
4. voor mij

Wat is de bwb?
Ik speel altijd vals.

1. Ik
2. speel
3. altijd
4. vals

Wat is het meewerkend voorwerp?

Joris heeft mij de betekenis van het meewerkend voorwerp uitgelegd

1. Joris
2. de betekenis
3. het meewerkend voorwerp
4. mij

Het meewerkend voorwerp...

1. aan wie of voor wie
2. wie + gezegde + onderwerp
3. wat + gezegde + onderwerp
4. is altijd een voorwerp

Wat is het mv?
Zij heeft het ons toch verteld

1. ons
2. zij
3. aan ons

Wat is de bwb?

Op mijn stage heb ik veel geleerd.

1. veel
2. op mijn stage
3. heb geleerd
4. ik

Welke bwb/bwb's zitten in de deze zin?

Gisteren ben ik met de trein naar huis gegaan.

1. gisteren, naar huis
2. naar huis gegaan
3. met de trein, naar huis
4. gisteren, met de trein, naar huis

BWB = ... ?
's Morgens eet ik graag een broodje chocopasta.

1. 's Morgens
2. eet
3. graag
4. een broodje chocopasta