1.3 Enkelvoudige en samengestelde zinnen NN

1.3 Enkelvoudige en samengestelde zinnen NN

Doel = 

Je herkent enkelvoudige en samengestelde zinnen en je kunt hoofdzinnen van bijzinnen onderscheiden.

Voorkennis ophalen

1. persoonsvorm (pv); tijd/onderwerp veranderen, vragend maken

2. gezegde (gez.); alle ww samen

3. onderwerp (ow); wie/wat + gezeg.

4. lijdend voorwerp (lv)*; wie/wat+ gezeg. + ow

5. meewerkend voorwerp (mv)*; woord waar je aan of voor, voor kan zetten

6. bijwoordelijke bepaling (bijw.bep.)*; waar, wanneer, hoe, waarom enz

*komen niet altijd in elke zin voor

Waarom is het belangrijk om te weten hoe zinnen zijn opgebouwd?

Enkelvoudige zin

• één pv + één ow

Hij koopt een ticket.

Samengestelde zin

• twee of meer pv's + twee of meer ow

Bart werkt in de tuin en moeder ruimt de spullen op. 

Toen de man klaar was met zingen, begon het publiek te klappen.

1. samengestelde zin
2. enkelvoudige zin

Enkelvoudige zin

Is altijd een hoofdzin (hz)

Samengestelde zin

Bevat altijd minimaal één hoofdzin (hz) en verder een of meer hoofzinnen en/of bijzinnen (bz)

hz + hz

hz + bz

Hoofdzinnen

1. pv staat voorin in de zin
2. er staat geen ander zinsdeel tussen ow en pv staan

Hilde loopt naar huis. 

Bijzinnen

1. pv staat achterin de zin
2. er kunnen wel andere zinsdelen tussen ow en pv staan

Omdat de keuken verbouwd wordt, kunnen wij niet koken. 

Voorbeelden hz en bz

(tip = onderstreep eerst de persoonsvorm(en))

De schooldeuren worden geverfd, terwijl de studenten het er niet mee eens zijn. (hz + bz)

Pim heeft veel geleerd van de lessen die hij heeft gevolgd. (hz + hz)

Meneer de Bruin gaat Curio verlaten, wat wij erg jammer vinden.

1. enkelvoudig
2. samengesteld: hz + hz
3. samengesteld: hz + 1 bz
4. samengesteld: hz bz hz

Wij werken hard door, want wij willen vandaag op tijd klaar zijn met de les.

1. enkelvoudig
2. samengesteld: hz + hz
3. samengesteld: hz + 1 bz
4. samengesteld: hz bz hz

NN Huiswerk

NN Taalverzorging grammatica 1.3 enkelvoudige en samengestelde zinnen opdracht 1 t/m 7

Tip; instaptoets en oefentoets Taalverzorging H1 maken

Wat heb je geleerd vandaag?