Spelling - 1h(v) - p3 - les 3 - samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat gaan we deze les doen?

Lesdoel: ik weet hoe ik samenstellingen schrijf, zodat ik daar geen fouten mee hoef te maken wanneer ik een tekst schrijf. 

1. Terugblik                                                            7 min
2. Samenstellingen                                             10 min
3. Samen aan de slag / extra uitleg                 15 min
4. Afsluiter

Hoofdletters

s ochtends vroeg meneer de groot wat we hier komen doen. zijn precieze woorden waren wat denken jullie hier te komen doen

Kopieer en plak, plaats de leestekens en hoofdletters.

Voor of na dat je iemand aanspreekt:

Jessica, kun je even hier komen? 

Tussen de delen van een opsomming:

Ik eet graag kaas, worst en ham. 

Tussen twee persoonsvormen: 

Als het zulk lekker weer blijft, ga ik vanmiddag een stuk skeeleren. 

Voor een voegwoord (maar, want, omdat, dus, zodat, echter…)

Mijn opa krijgt een nieuwe fiets, omdat hij zich zo heeft ingezet voor de vereniging. 

Voor en achter extra informatie en als je een pauze hoort

Mees, het beste paard van stal, gaat vandaag met pensioen. 

Haagse rechters laten Maxima portretten verwijderen

Voor of na dat je iemand aanspreekt:

Jessica, kun je even hier komen? 

Tussen de delen van een opsomming:

Ik eet graag kaas, worst en ham. 

Tussen twee persoonsvormen: 

Als het zulk lekker weer blijft, ga ik vanmiddag een stuk skeeleren. 

Voor een voegwoord (maar, want, omdat, dus, zodat, echter…)

Mijn opa krijgt een nieuwe fiets, omdat hij zich zo heeft ingezet voor de vereniging. 

Voor en achter extra informatie en als je een pauze hoort

Mees, het beste paard van stal, gaat vandaag met pensioen. 

Haagse rechters laten Maxima-portretten verwijderen

Voor of na dat je iemand aanspreekt:

Jessica, kun je even hier komen? 

Tussen de delen van een opsomming:

Ik eet graag kaas, worst en ham. 

Tussen twee persoonsvormen: 

Als het zulk lekker weer blijft, ga ik vanmiddag een stuk skeeleren. 

Voor een voegwoord (maar, want, omdat, dus, zodat, echter…)

Mijn opa krijgt een nieuwe fiets, omdat hij zich zo heeft ingezet voor de vereniging. 

Voor en achter extra informatie en als je een pauze hoort

Mees, het beste paard van stal, gaat vandaag met pensioen. 

Haagse rechters laten Maximaportretten verwijderen

Samenstellingen

In Nederland schrijven we woorden die je aan elkaar plakt en die samen iets nieuws betekenen zoveel mogelijk aan elkaar. 

Rodewijnglas

- Gebruik je een woord bijvoeglijk? Dan gebruik je een spatie

Rode wijnglas

- Wordt het onleesbaar of onduidelijk? Gebruik dan een koppelstreepje

radio-uitzending (radiouitzending) 

- Sommige woorden schrijf je altijd met koppelstreepje (niet-, ex-, oud-, non-, ...) 
ex-vriendin, ex-vrouw

oud-burgemeester, oud-docent

non-actief

niet-roker

MAKE NOTES

Durf soms het rode streepje van je spellingscorrectie te negeren, want dat klopt niet altijd. Hij kent namelijk niet alle samenstellingen. 

Welk duo bedenkt het langste woord?
Voorwaarde: het woord moet ECHT iets betekenen.

Samen aan de slag

Doen: 

Bedenk samen met je elleboogpartner 10 samenstellingen. Bedenk ook steeds foute varianten.
Als je klaar bent wissel je met een ander duo en laat je ze de fout geschreven samenstellingen doorstrepen.
Wie kan de meest uitdagende opgaven maken? 

Voorbeeld

1. radio-uitzending / radiouitzending / radio uitzending
2. rode wijn glas / rodewijnglas / rode wijnglas  (betekenis: een glas speciaal voor rode wijn) 
3. etc. 

Klaar? Oefening samenstellingen NUMO

Wat heb je vandaag geleerd
en vergeet je niet meer?

Lesdoel: precies weten hoe je samenstellingen schrijft