CVRM GMK les 7 diabetes fysiek

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

deze les

herhalen bloedstolling

insuline

orale antidiabetica

stappenplan voor behandeling DM2

Schrijf op het bord:

Nummer 1 bij vitamine K

Nummer 2 bij weefslefactoren

Nummer 3 bij fibrine

Nummer 4 achter fibrine

Laat de studenten nadenken welke van de 4 antitrombotica bij de nummers moet komen te staan. Laat de studenten een voorbeeldmedicijn bij elke groep noemen (behalve groep 4)

Antwoord:

Nummer 1: VKA’s / anticoagulantia: acenocoumarol + fenprocoumon

Nummer 2: NOAC’s / DOAC’s: dabigatran. apixaban

Nummer 3:Trombocytenaggregatieremmers: acetylsalicylzuur+ clopidogrel + carbasalaatcalcium

 nummer 4: trombolytica

Protrombine wordt gevormd in de lever

Voor de aanmaak van protrombine is vitamine K nodig

Vitamine K is ook nog betrokken bij de weefselfactoren

Om de werking van geneesmiddelen die de bloedstolling beïnvloeden te begrijpen, is het van belang dat je het stollingsmechanisme goed kent. De verschillende bloedstollingsvertragende middelen grijpen in tijdens verschillende fasen van de bloedstolling. De bloedstolling vind plaats door een keten van opeenvolgende processen (zie afbeelding). 

Door weefselbeschadiging worden stoffen vrijgemaakt en geactiveerd die ervoor zorgen dat protrombine wordt omgezet in trombine. Door trombine wordt fibrinogeen omgezet in fibrine, een vezelachtige massa. Fibrine en bloedplaatjes dekken samen de wond af en vormen een stolsel (korst). Dit stolsel beschermt de wond tegen binnendringen van vuil en micro-organismen. Het protrombine waarmee het proces begint, wordt gevormd in de lever. Voor de aanmaak van deze stof is vitamine K onmisbaar.

Soms wordt hetzelfde mechanisme in gang gezet zonder dat er sprake is van een wond. Dat kan gebeuren als er veranderingen in de bloedvatwand zijn (bijvoorbeeld bij aderverkalking), waardoor het bloedvat door het bloed niet meer herkend wordt als een lichaamseigen bloedvat. Er wordt dan in het bloedvat een bloedstolsel gevormd (trombus). Het zal duidelijk zijn dat dit een ongewenste situatie is

Een trombocyten aggregatie remmer zorgt ervoor dat protrombine niet omgezet wordt in trombine

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

Een NOAC geeft een interactie met een NSAID

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

alle antitrombotica geven een ia met NSAID

Diabetes mellitus

insuline

alvleesklier: eilandjes van langerhans

• bètacellen: produceren insuline
•              glucose uit bloed wordt opgenomen in lichaamscellen
•               teveel glucose wordt opgeslagen als glycogeen
• alfacellen: produceren glucagon
•               glycogeen wordt weer afgebroken tot glucose

Wat is een bijwerking van insuline?

1. hyperglykemie
2. hypoglykemie
3. maag- darmklachten
4. weet ik niet

indeling insuline

• kort,-  midden,-  en langwerkend
• dosering op geleide van suikerspiegel

• bij ernstige hypo:
• glucagon

glucagon zorgt dat er suiker vrijkomt uit de cellen

De toedienvorm van insuline is

1. oraal
2. intramusculair
3. subcutaan
4. weet ik niet

orale antidiabetica

• verlagen glucose gehalte in het bloed
• alleen wanneer de alvleesklier nog insuline aanmaakt
• altijd eerst proberen met een dieet het suikergehalte te verlagen

indeling orale anti diabetica

1. biguaniden

2. SU-derivaten

3. TZD

4. DDP-4 remmers

5. SGLT remmers

1. biguaniden

1ste keus

werking:

• vertraagd de glucose productie in de lever
• verhoogd de gevoeligheid van de spiercellen voor insuline

Het eerste keusmiddel bij behandeling van DM2 is

1. metformine
2. tolbutamine
3. glibenclamide
4. weet ik niet

onder de biguanide valt alleen metformine. 

een bekende bijwerking zijn maag- en darmklachten

2. SU- derivaten

sulfonyl ureum derivaten

werking:

• alvleesklier maak meer insuline aan

su derivaten worden onderverdeeld op basis van de werkingsduur

kort werkend: gliclazide, glimeparide en tolbutamide

langwerkend: gibenclamide

Wanneer metformine niet voldoende werkt wordt er een SU-derivaat aan toegevoegd

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

dit is het stappen plan

indien metformine niet voldoende werkt dan wordt er een SU derivaat aan toegevoegd

stappenplan

leefstijl aanpassen

stap 1:

• biguanide (metformine)

stap 2:

• toevoegen van SU-derivaat aan metformine

stap 3:

• spuiten van insuline naast stap 1 + 2 (of andere orale anti diabetica toevoegen)

stap 4: 

• intensiveren van insuline behandeling

medicatie bewaking

DM is een CI

corticosteroïden ontregelen de suiker

let op bij suikerhoudende dranken

Met welk middel geven anti diabetica een IA

1. simvastatine
2. propranolol
3. oxycodon
4. weet ik niet