7.3 Verlichte ideeën in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Voltaire

Montesquieu

Rousseau

Hobbes

Locke

Macht moet verdeeld zijn in drie onderdelen: wetgevende, uitvoerende en rechterlijke

Sociaal contract in het belang van de algemene wil, waarbij volk hoogste macht behoud

Sociaal contract waarbij de vorst macht krijgt om chaos te voorkomen

Sociaal contract waarbij het volk een leider kiest en het recht behoud hem af te zetten

Het overgrote deel van het volk is te dom om bestuurlijke verantwoordelijkheid te dragen

Wat is de essentie van het 'sociaal contract'?

1. Fysiek contract waarbij het volk een deel van haar vrijheid opgeeft in ruil voor bepaalde rechten
2. Denkbeeldig verdrag tussen de mensen onderling om een politieke samenleving of staat te vormen
3. Denkbeeldig contract waarbij het volk accepteert geregeerd te worden door een vorst in ruil voor rechten
4. Fysiek contract waarbij het volk rechten opgeeft om er zelf beter van te worden.

Thomas Hobbes, John Locke en Jean-Jacques Rousseau waren allemaal 'sociaal contract' filosofen.

Toch verschillen zij op bepaalde punten van elkaar.
Bij wie moest volgens Rousseau de macht liggen?

1. De vorst
2. De vorst met toestemming van het volk
3. Het volk
4. Een democratisch gekozen bestuur

De president

Leider van de regering en de strijdkrachten.

Hooggerechtshof

Controleert de regering. Kan wetten en besluiten verbieden die in strijdt zijn met de grondwet.

Congres

Het parlement van Amerika. Hierin maken afgevaardigden van de staten wetten

Sleep de machten naar de juiste persoon/instituut

Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Rechterlijke macht

Wat is het verlicht absolutisme?

1. Regeerwijze waarop absoluut vorsten zelf verlichtingswerken schrijven en uitbrengen
2. Regeerwijze waarop absoluut vorsten streven naar het bevorderen van het welzijn van het volk
3. Regeerwijze waarop absoluut vorsten zich laten leidden door verlichtingsdenkers
4. Regeerwijze waarop verlichtingsdenker absoluut vorsten worden

Verklaar waarom juist het verlicht absolutisme goed aansluit bij de filosofie van Voltaire

Welke invloed had de verlichting bij abolotionistische bewegingen?

Korte samenvatting

Situatie na de Gouden Eeuw (1672-1784)

• Belangrijke bestuursfuncties in handen van de regenten

• Stadhouder Willem V gaat zich steeds meer als een koning gedragen

• Economie en militaire situatie verslechteren met de dag

• Koloniale gebieden worden overgenomen door de Britten
  

Patriotten

• Vanuit verlichtingsideeën van vrijheid en gelijkheid ontstaan de patriotten.

• Vooral in de steden en onder de normale burgerij vind men veel aanhangers van de patriotten

• Ook Willem V kan op aanhangers rekenen de: Oranjegezinden.
  

Uit welke bevolkingslaag zouden de aanhangers van Willem V vooral komen?

1. De edelen
2. De boeren
3. De rijke burgerij
4. De regenten

Vluchten uit NL

• Patriotten richtten vrijkorpsen op en dwingen stadsbesturen af te treden.

•  Willem V vlucht naar Nijmegen; zijn vrouw prinses Wilhelmina wordt echter gevangen genomen door de patriotten.

• De broer van Wilhelmina (koning van Pruisen) komt Wilhelmina te hulp en verdrijft de patriotten naar Frankrijk.
  

Zouden de patriotten in Frankrijk steun ontvangen?

1. Ja
2. Nee

Terug naar NL

• De revolutionairen willen de democratische revolutie exporteren

• De gevluchte patriotten keren met een Frans leger terug naar de republiek.

• Willem V vlucht naar Engeland

• De Bataafse republiek wordt gesticht
  

in werkelijkheid hadden de Fransen de macht, permanente aanwezigheid van Frans leger in de republiek

Homework

Lezen:

Maken: