vwo les 24 par 4.2 deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Les 25 VWO 1

4.2: Op het Domein

Hoe was de agrarische samenleving georganiseerd?

Vandaag

bespreken opdracht 4 en 8 van 4.1

4.2 op het Domein

welke bron is uiteindelijk het meest betrouwbaar?

bron w2

bron w3

4.2: op het Domein

hoe was de agrarische samenleving georganiseerd?

Wat weet je van de vorige les?

Leg het leenstelsel of feodalisme uit.

Wat past niet bij het feodalisme?

1. Koning regeert in het hele land
2. Leenmannen lenen van de leenheer
3. De koning krijgt hulp bij het bestuur
4. Leenmannen helpen de leenheer

Voordeel leenstelsel= land makkelijker bestuurbaar.

Nadeel leenstelsel= de leenmannen gaan het stukje leen ook verdelen onder achterleenmannen.

Zet de namen op de juiste plek

Leenheer

Leenstelsel

Leenman

Achterleenman

Het voordeel van het feodalisme is dat...

1. Dat de koning nu een groot land kan besturen
2. Dat de koning een groot leger heeft
3. Dat de koning geen geld nodig heeft
4. Dat de koning nu heel rijk wordt

Het nadeel van het feodalisme is dat....

1. de koning zijn geleende land niet meer terugkrijgt
2. de koning een deel van zijn macht weggeeft
3. de koning heel arm wordt
4. zijn ambtenaren moet ontslaan

Het domein

Een domein was het landgoed van de heer: een koning, edelman of bisshop. Hete werd bewerkt volgens het hofstelsel.

Domein opgedeeld in twee stukken. Op een deel stond het kasteel of klooster met de akkers van de heer. Het werk werd er gedaan door zijn knechten en de horigen.

Horigen waren boeren die een akker hadden op het tweede deel van het domein. Voor de akkergrond betaalden ze pacht door een deel van de oogst aan de heer te geven.

Ze waren verplicht een aantal vaste dagen op het land van de heer te werken. Verder moesten ze ook herendiensten verrichten. Dit waren klussen. Horigen waren geen slaven want ze waren niet het eigendom van de heer. Ze waren gebonden aan de grond: zonder toestemming mochten zij het domein niet verlaten.

Wat zijn herendiensten?

1. Zo af en toe eens op bezoek gaan bij de heer
2. Klusjes doen voor de heer of het klooster
3. Je goed gedragen (als een heer)
4. Dienstverlening van de heer aan de boeren

Wat is een horige?

1. Vrije boer
2. Boer gebonden aan een domein
3. Een slaaf
4. Een rijke heer

Stad en Platteland

De domeinen in de middeleeuwen werden uitgebreid =

Moerasgebied werd omgevormd tot landbouwgrond. = 

Doordat de landbouwgrond groter is werd er meer voedsel geproduceerd =

Oorzaak

Oorzaak

Gevolg

Wie woonde waar op het domein?

Feodalisme 

Hofstelsel

Horigen

Domein

Economie

Politiek 

Leenheer

Trouw / macht

Autarkisch

Boeren konden op verschillende manieren in horigheid raken. Sommige waren afstammelingen van slaven het de Romeinse tijd. Andere hadden hun grond aan de edelman gegeven in ruil voor bescherming.

Wat is geen reden om horige te worden?

1. Armoede
2. Criminaliteit
3. Honger
4. Onveiligheid

Wie is de heer en wie zijn de horigen?

Edelman

Horigen

Horigen

De domeinen waren zelfvoorzienend. Er was sprake van autarkie. Ieder domein had zijn eigen molen, bierbouwerij, smid en visvijver.

Akkers

Hof

Kerk

Molen

Weide

Huizen horigen

Horige

Leenheer

Leenman

Meer dan een eigenaar van de grond

De heer van een landgoed moest ook rechtspreken. Veel heren hadden meer dan een domein en trokken rond. Het beheer van hun domein lieten ze tijdens hun afwezigheid over aan een plaatsvervanger: de meier of rentmeester.

Welke taak had een rentmeester?

1. De dieren verzorgen
2. Hij was namens de heer de baas over de horigen
3. Hij moest de vrije boeren dienen
4. de boeren geld lenen

Wat heb je vandaag geleerd?