Les 7 - herhaling meewerkend voorwerp en bijwoordelijke bepaling (huiswerk uitwerkingen) en strikvragen!

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lesdoel

Je leert over de functie van verschillende zinsdelen en het herkennen ervan.

Wat gaan we vandaag doen?

1. Huiswerk opgaven bespreken - opdracht 1 en 2 (blz. 178 en 179)
2. Korte samenvatting meewerkend voorwerp
3. Korte samenvatting bijwoordelijke bepaling
4. Vier strikvragen!

Antwoorden opdracht 1 (blz. 178)

1. Sommige ouders/ kopen/ in de dierenwinkel/ een huisdier/ voor hun kind.

 pv = kopen

ow = Sommige ouders

wg = kopen

lv = een huisdier

mv = voor hun kind

bwb = in de dierenwinkel

Antwoorden opdracht 1 (blz. 178)

3. De zorg voor deze diersoorten/ moet/ je/ niet/ onderschatten.

pv = moet

ow = je

wg = moet onderschatten

lv = De zorg voor deze diersoorten

mv = x

bwb = niet

Antwoorden opdracht 1 (blz. 178)

4. Gekko's/ kunnen/ ondersteboven/ klimmen.

 pv = kunnen

ow = Gekko’s

wg = kunnen klimmen

lv = x

mv = x

bwb = ondersteboven

Antwoorden opdracht 1 (blz. 178)

5. Je/ kunt/ deze diertjes/  nauwelijks/ aaien.

pv = kunt

ow = Je

wg = kunt aaien

lv = deze diertjes

mv = x

bwb = nauwelijks

Antwoorden opdracht 1 (blz. 178)

6. Een konijn, hamster, of cavia/ kun/ je/ tenminste/ knuffelen.

pv = kun

ow = je

wg = kun knuffelen

lv = Een konijn, hamster of cavia

mv = x

bwb = tenminste

Antwoorden opdracht 2 (blz. 179)

1 in dit geval

2 Met een chartermaatschappij – niet – volgens een vaste dienstregeling

3 graag

4 Tijdens een langere vlucht – sowieso – een keer

5 Overigens

6 Desalniettemin – nooit

Meewerkend voorwerp (mw) 

Het meewerkend voorwerp geeft aan voor wie iets bestemd is.

Het gaat dus om een 'aan wie'!

Ontleed de volgende zin:

Vb. Op elke luchthaven moeten reizigers voor de detectiepoortjes aan de beveiligingsbeambten hun flesje water geven.

Meewerkend voorwerp (mw) 

             BWB                         WG              OW                 BWB

Op elke luchthaven / moeten / reizigers / voor de

                                                                MV                                              

detectiepoortjes / aan de beveiligingsbeambten / 

           LV                         WG

hun flesje water / geven.

Zo vind je het meewerkend voorwerp...

1. Noteer onderwerp, werkwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp.
2. Stel de vraag: aan/ voor wie + wg + onderwerp + lijdend voorwerp?
3. Controleer of je 'aan' (voor) kunt weglaten of toevoegen?

Lijdend voorwerp (lv)

De bijwoordelijke bepaling is een zinsdeel die antwoord geeft op de vragen als: Hoe? Hoelang? Hoever? Waar? Waardoor? Waarheen? Waarom? Waarover? Waarvandaan? Waar? Wanneer? 

De bijwoordelijke bepaling is ook een reden -> daarom en een tijds- en plaatsbepaling.

Bijwoordelijke bepaling

Lijdend voorwerp (lv)

Woorden als niet, wel, absoluut, eigenlijk, natuurlijk, vermoedelijk, waarschijnlijk etc. geven geen antwoord op een vraag, maar blijven over als je de zinsdelen gaat benoemen. 

Het zinsdeel dat 'overblijft' en geen andere functie heeft in de zin, is de bijwoordelijke bepaling. 

Bijwoordelijke bepaling

Strikvraag 1

Verdeel in zinsdelen en benoem

 de zinsdelen!

Mijn vader heeft gisteren een witte I-pod gekocht bij Media Markt. 

Antwoord strikvraag 1

   OW                 WG          BWB               LV                             WG

Mijn vader / heeft / gisteren / een witte I-pod / gekocht / 

      BWB

bij Media Markt. 

Strikvraag 2

Zet zinsdeelstrepen en ontleed de zin!

Mail hem morgen de deelnemerslijst niet.

Antwoord strikvraag 2

 WG           MV                 BWB                     LV                       BWB

Mail / (AAN) hem / morgen / de deelnemerslijst / niet.

Strikvraag 3

Zet zinsdeelstrepen en ontleed de zin!

In de keuken schenkt Ruben een groot glas cola in.

Antwoord strikvraag 3

    

     BWB                 WG               OW                    LV                        WG

In de keuken / schenkt / Ruben / een groot glas cola / in.

Strikvraag 4

Zet zinsdeelstrepen en ontleed de zin!

Het internetbedrijf wilde de argeloze klanten een verouderd beveiligingsprogramma verkopen.

Antwoord strikvraag 4

            OW                           WG                  MV                                      

Het internetbedrijf / wilde / (AAN) de argeloze klanten / 

                                LV                                                       WG

een verouderd beveiligingsprogramma / verkopen.

Meer oefenen?

Wil je meer oefenen met zinsontleding, kijk op 

Zinsontleding

• www.cambiumned.nl/theorie/grammatica/zinsdelen