§ 3 ZD- Onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat moeten jullie straks kennen en kunnen?

Oftewel, wat is het doel van deze les?

Na deze les weet je hoe je het onderwerp in een zin kunt vinden

Bekijk de volgende zin:

– Tijdens zijn show amuseert de cabaretier het publiek met zelfgeschreven liedjes.

In deze zin is de cabaretier het onderwerp (ow). 

Vrijwel elke zin heeft een onderwerp. Vaak is het onderwerp van de zin een persoon die iets dóét. Het kan ook een dier of een ding zijn. 

Het onderwerp staat bijna altijd naast de persoonsvorm (hier: amuseert).

Zo vind je het onderwerp

Bekijk de zin De wielrenners trainen wekelijks in groepsverband.

Er zijn twee manieren om het onderwerp te vinden.

de vraagproef:

1 Zoek de persoonsvorm en zet streepjes tussen de zinsdelen van de zin.

De wielrenners / trainen / wekelijks / in groepsverband.

2 Stel de vraag Wie (Wat) + persoonsvorm?

Wie trainen? Het antwoord op die vraag is het onderwerp.

ow = De wielrenners

de getalsproef:

1 Zoek de persoonsvorm en zet streepjes tussen de zinsdelen van de zin.

2 Verander de persoonsvorm van aantal: enkelvoud wordt meervoud of andersom.

De wielrenners / trainen / wekelijks / in groepsverband.

De wielrenner / traint / wekelijks / in groepsverband.

Het zinsdeel dat mee verandert, is het onderwerp.

ow = De wielrenners

Tip: het onderwerp begint bijna nooit met een voorzetsel (aan, achter, bij, in, langs, met, naast, onder, op, over, voor enzovoorts).

Gebruik voor het maken van de opdrachten de theorie op blz. 208

Maken:

blz. 208-209

opdr. 1 t/m 5

Even checken. Wie vertelt mij nog even wat we zojuist hebben gehoord?

Geen vingers, ik geef de beurt aan ..............................................