§5 Veranderingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Planning

• Toets Indonesië  is op vrijdag 4 november lesuur  6
• Nakijken huiswerk §5
• werkboek blz 20/ lesboek blz 22
• afmaken § 6

14c

c Bekijk HB bron 2. Leg uit waarom deze bron past bij Soekarno als verrader.

Soekarno ging in de oorlog op bezoek bij de vijand.

15

• Lees WB bron 3. Leg uit waarom deze bron past bij Soekarno als verrader.
• Soekarno gaat het Japanse leger helpen om de orde te handhaven.

16

•  Maak de volgende zinnen af.
  
• Soekarno werd door landgenoten bewonderd, omdat hij tegen Nederland was en Indonesië onafhankelijk heeft
• gemaakt.
  
• Hij werd gezien als landverrader, omdat hij samenwerkte met Japan, dat een vijand van Nederland was.

17

• Wat is jouw eigen mening over Soekarno: was hij een landverrader of een vrijheidsstrijder?
• Leg je antwoord uit.
  
• Je eigen antwoord, bijvoorbeeld: hij was een vrijheidsstrijder. De Nederlanders hadden hem en zijn volk altijd slecht behandeld en samenwerken met de Japanners
• was de enige manier om zijn land te bevrijden.

In groepjes van 2 maken § 5

lesboek: 22/23

werkboek: 20/21 

Leerdoel

• Bij het vak geschiedenis gaat het vak om veranderingen.
• Wat veranderde er in Indonesië door de komst van de Nederlanders?
• In deze paragraaf ga je oefenen met het herkennen van veranderingen in de geschiedenis

Planning

• Toets is op vrijdag 22 oktober
• Nakijken huiswerk
• Uitleg § 6

1a

• Gebruik HB bron 1 en 2 en het stappenplan van
  
• WB bron 1. In het stappenplan staan vragen die handig zijn als je gaat oefenen met het herkennen van veranderingen.
• a stap 1: In de 19e eeuw werd de grond in
  
• Nederlands-Indië bijna alleen gebruikt voor de landbouw. Wat veranderde daar in de 20e eeuw in het gebruik van de grond?
• Toen werd er ook olie uit de bodem gehaald (en andere grondstoffen,
• zoals steenkool en tin).

1 b/c

• b stap 2: Wat voor soort verandering was dat?
  
• Een  economische verandering.
  
• c stap 3: Was dat een grote of kleine verandering?
• Een grote verandering.

1d

• d stap 4: Ging de verandering snel of geleidelijk? Leg je antwoord uit.
• Je eigen antwoord, bijvoorbeeld: snel, want op vrij korte termijn verschenen er boortorens in  Nederlands-Indië. 
• Of: geleidelijk, want de verandering ging niet van
• de ene op de andere dag.

2a

•  Gebruik WB bron 2.
  
• a Vul het juiste getal in. (stap 1)
  
• In de periode 1850-1930 werd de Europese bevolking in Nederlands-Indië meer dan tien keer zo groot.

2 b/c

• b Wat voor soort verandering was dat? (stap 2)
  
• Een  sociale verandering.
  
• c Was dat een snelle, plotselinge verandering of
  
• een langzame, geleidelijke verandering? Leg je
  
• antwoord uit. (stap 4)
  
• Een langzame, geleidelijke verandering, want deze verandering duurde tachtig jaar.

3a

•  a Gebruik WB bron 3. Volgens deze bron
  
• werd het aantrekkelijker voor vrouwen om naar Nederlands-Indië te gaan. Door welke verandering kwam dat? (stap 1)
• De leefomstandigheden verbeterden en het was
• gemakkelijker om Nederlandse producten te krijgen.

3b

• b Was dit een politieke, economische of sociale
  
• verandering? Vul de juiste woorden in. (stap 2)
  
• Het gaat om een sociale verandering,
  
• want de leefomstandigheden verbeterden.

4 a/b

• a Gebruik HB bron 4. Welke verandering door de ethische politiek laat deze bron zien? (stap 1)
• Nederland zorgde voor onderwijs voor de bevolking van Nederlands-Indië.
• b Voor welke twee andere veranderingen zorgde de ethische politiek? (stap 2)
• □ Voor een economische verandering, omdat Nederland de boeren aanmoedigde nieuwe producten te verbouwen.
• □ Voor een sociale verandering, omdat er minder mensen stierven in
• Nederlands-Indië.

5 a/b

• a Gebruik HB bron 5. Welke verandering past bij deze bron? (stap 1)
• C Heel Nederlands-Indië komt onder Nederlands bestuur.
• b Wat voor soort verandering was dit? (stap 2)
  
• Een politieke verandering.

6a

Gebruik HB bron 6.

a Maak de zinnen kloppend.

De Nederlanders verlorende macht tijdens de Japanse bezetting. De Indonesiërs mochten toen wel  meebesturen. Gevangen Indonesische politici werden vrijgelaten .

Ze gingen samenwerken met de Japanners.

(stap 1)

6b

• b Onderstreep het juiste woord. (stap 3)
  
• Zo bracht de komst van de Japanners grote veranderingen.

7

 Teukoe Oemar is de naam van een eeuwenoude Indonesische familie. Deze familie heeft veel veranderingen meegemaakt. Zet de

gebeurtenissen uit de familiegeschiedenis in chrolonogische volgorde.

A Teukoe wordt lid van de PNI. Weg met deNederlanders!

B Teukoe mag alleen handeldrijven met de Nederlanders.

C Samen met andere pemoeda’s dwingt Teukoe Soekarno om de onafhankelijkheid uit te roepen.

D Teukoes familie verliest haar macht. Teukoe wordt koelie, hij moet heel hard werken.

E Teukoe levert landbouwproducten aan de

Nederlanders tijdens het cultuurstelsel.

7

• De juiste volgorde is: B, E, D, A, C.