Herhaling thema 5 Gaswisseling en uitscheiding voor H5

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Th5 Gaswisseling en uitscheiding

Herhaling en overzicht

Longen

diffusie

vervoer zuurstof en koolstofdioxide

ventilatie (spieren!)

respirogram (dode ruimte)

Bij een astma-aanval trekken de kringspieren van de bronchiolen samen. Waardoor word je benauwd?

Antwoord

Door het samentrekken van de bronchiolen kan de lucht in het longblaasje minder goed ververst worden.

De diffusie van koolstofdioxide neemt af.

De concentratie koolstofdioxide in het bloed neemt toe.

Je wordt benauwd.

!! DE ADEMPRIKKEL IS KOOLSTOFDIOXIDE !!

Zuurstof wordt in het bloed vervoerd door het rode eiwit hemoglobine:
Hb + O2 <-> HbO2
Naar welke kant verloopt deze reactie in de weefsels en wat verandert als de pH daalt?

1. Naar rechts, gaat sneller bij lagere pH
2. Naar links, gaat sneller bij lagere pH
3. Naar rechts, gaat langzamer bij lagere pH
4. Naar links, gaat langzamer bij lagere pH

Je ademt diep uit. Welke spieren span je daarvoor aan?

1. Buitenste tussenribspieren
2. Binnenste tussenribspieren
3. middenrif
4. spieren in je neus en mond

Wat is de
vitale capaciteit?
Gebruik BiNaS!

1. 1 + 2
2. 2 + 3
3. 3 + 4
4. 3 + 4 +5

Tussen 3 en 9 s
normale ademhaling.
Hoeveel lucht ververst in 1 minuut?

Lever

bloedvaten: poortader, leverader, leverslagader

balans koolhydraten, vetten en eiwitten (ureum!)

Leverader

Leverslagader

Poortader

Veel ureum

weinig ureum

Geen ureum

In de lever worden rode bloedcellen afgebroken, ijzer wordt teruggewonnen uit de hemoglobine, waar wordt dit opgeslagen?
En, welke afvalstof wordt via de darmen uitgescheiden en zorgt voor de bruine kleur van uitwerpselen?

Welke omzetting kan de lever niet uitvoeren?

1. Koolhydraten -> vetten
2. vetten -> koolhydraten
3. eiwitten -> vetten
4. Koolhydraten -> eiwitten

De lever produceert gal. Geef de twee ingrediënten van gal en vertel waar ze van zijn gemaakt.

Nieren

Bouw en werking nefron

ADH

Bij een ontsteking zit er soms eiwit in de urine. Welk deel van het nefron werkt dan niet goed?

1. De glomerulus
2. Het eerste gekronkelde deel
3. De lis van Henle
4. Het tweede gekronkelde deel

Wat is terugresorptie?

1. Verplaatsen van nuttige stoffen van het bloed naar de voorurine
2. Verplaatsen van nuttige stoffen van de voorurine naar het bloed
3. Verplaatsen van afvalstoffen van het bloed naar de voorurine
4. Verplaatsen van afvalstoffen van de voorurine naar het bloed

BiNaS 85B.
Wordt natrium
teruggeresorbeerd?

1. Ja, want er zit minder natrium in urine dan in voorurine
2. Ja, want de natriumconcentratie in de voorurine is maar 1x groter ipv 70x

Je drinkt achter elkaar een liter water.
Wat gebeurt er daarna met de ADH concentratie van je bloed? En met de terugresorptie van water?

1. ADH gaat omhoog, terugresorptie water neemt toe
2. ADH gaat omhoog, terugresorptie water neemt af
3. ADH gaat omlaag terugresorptie water neemt toe
4. ADH gaat omlaag terugresorptie water neemt af

Langs welke lichaamsdelen/organen komt ureum achtereenvolgens voordat het word uitgescheiden?

Huid

Bouw (BiNaS 87A)

rol warmtehuishouding

oppervlakte:inhoud

Je wordt geprikt door een mug. De mug zuigt bloed. Tot in welke huidlaag steekt de zuigsnuit van de mug minstens?

1. hoornlaag
2. kiemlaag
3. lederhuid
4. onderhuids bindweefsel

Op welke manieren kan je huid warmteverlies tegengaan?
(er zijn er 3)

Welk dier verbrandt, relatief aan zijn massa, het meest om zichzelf warm te houden?
Denk aan oppervlakte : inhoud

1. Een kleine kikker
2. Een grote kikker
3. Een kleine muis
4. Een grote muis

Klaar!

Lees de basisstof 1 van thema 13 Afweer

en maak de opdrachten 1 t/m 10