Bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Bloedsomloop

paragraaf 3.2

vorige les

Kennen we de onderdelen nog?

Even herhalen

Rode bloedcellen: hebben geen celkern, net als bloedplaatjes.

Bloedstolling: wordt veroorzaakt door bloedplaatjes en een stof in je bloedplasma.

Witte bloedcellen: hebben wel een celkern en kunnen door de wand van haarvaten door.

Doelen

• We kennen het verschil tussen de dubbele en enkelvoudige bloedsomloop.
• We kennen de onderdelen van de bloedsomloop
• we kennen de functies van de verschillende onderdelen.

De bloedsomloop (schrijf mee)

De mens heeft een dubbele bloedsomloop: dat wil zeggen dat het bloed per omloop twee keer door het hart stroomt.

Daarnaast is er een grote en een kleine bloedsomloop.

De bloedsomloop

(schrijf mee)

Kleine bloedsomloop: de rechterhelft  hart- longen-  linkerhelft van het hart.

Grote bloedsomloop: van de linkerhelft van het hart- het hele lichaam- weer terug naar de rechterhelft van het hart. 

3 type bloedvaten

1. Zuurstofrijk bloed stroomt vanuit het hart naar de slagaders.

2. Vanuit de slagaders stroomt het bloed naar de haarvaten. Daar wordt zuurstof afgegeven aan cellen van organen en spieren.

3. Vanuit de haarvaten stroomt het bloed naar de aders. Via de aders stroomt het bloed terug naar het hart. 

Bloedvaten (schrijf mee)

Slagaders: aanvoerende vaten. (spieren in de wand)

Aders: afvoerende vaten. (kleppen, druk slagaders en skeletspieren).

Haarvaten: uitwisseling weefsel en bloed

Slagader vs Aders

Slagader:

- Voert het bloed weg van het hart

- Lichaamsslagaders bevatten zuurstofrijk bloed

- Hebben een hogere bloeddruk

- Hebben een actieve spierwand

- Hebben geen kleppen

- Het bloed loopt er snel en stootsgewijs doorheen

- Hebben een voelbaar hartritme

Aders:

- Voert het bloed naar het hart

- Lichaamsaders bevatten zuurstofarm bloed

- Hebben een lagere bloeddruk

- Hebben geen gladde spieren in de wand

-  De meeste hebben een terugslagklep

- Het bloedt stroomt traag

- Hebben geen voelbaar hartritme

Slagader vs Aders (schrijf mee)

Slagader:

- Voert het bloed weg van het hart

- Lichaamsslagaders bevatten zuurstofrijk bloed.

Let op: De longslagader is een uitzondering en heeft zuurstof arm bloed

Aders:

- Voert het bloed naar het hart

- Lichaamsaders bevatten zuurstofarm bloed

Let op: De longader is een uitzondering en heeft zuurstof rijk bloed

Hoe zit dit bij een vis?

Dubbele en enkelvoudige bloedsomloop (schrijf mee)

Dubbele: hart - longen - hart - lichaam

Enkelvoudige: hart - kieuwen - lichaam

Het hart bij een dubbele bloedsomloop

Het hart bij een enkelvoudige bloedsomloop

Hart- en vaatziekten (1/2) (schrijf mee)

Aderverkalking: het vernauwen van een bloedvat door vetachtige stoffen, zoals cholesterol. 

Hartinfarct: afsterven van (een deel) de hartspier, door verstopping van de kransslagader. 

 

Hart- en vaatziekten (2/2) (Schrijf mee)

Bypass: een kunstmatige omweg in een bloedsomloop

Dotteren: wordt de vernauwing in de kransslagader opgerekt met een soort ballonnetje

 

Bloeddruk en trombose (schrijf mee)

Hoge bloeddruk:

 - beschadiging van de bloedwanden

- Verhoogd risico op hart- en vaatziekten

Trombose:

- Kan zorgen voor bloedpropjes in het bloed

- Is een verstopt bloedvat, waarna weefsel afsterft. 

Bij een dubbele bloedsomloop stroomt bij één omloop, het bloed.....

1. 1 x door het hart
2. 2 x door het hart
3. 3 x door het hart
4. niet door het hart

Hoe krijgen de nieren
zuurstofrijk bloed?

1. Door de nierader
2. Door de poortader
3. Door de nierslagader
4. Door de nierhaarvaten

Wat is de volgorde van de
grote bloedsomloop?

1. Rechter kamer, aorta, organen en weefsels, onderste en bovenste holle ader, linker boezem
2. Rechter kamer, onderste en bovenste holle ader, organen en weefsels, aorta, linker boezem
3. Linker kamer, aorta, organen en weefsels, onderste en bovenste holle ader, rechter boezem
4. Linker kamer, onderste en bovenste holle ader, organen en weefsels, aorta, rechter boezem

Wat is trombose?

1. een bloedvat
2. een prop in de luchtpijp
3. een prop in een bloedvat
4. een gescheurd bloedvat

Hoe loopt de kleine bloedsomloop
(heel kort)?

1. hart, longen, hart
2. hart, lichaam, hart
3. lichaam, hart
4. longen, hart

Welke drie soorten bloedvaten zijn er?

1. Aorta, slagaders en aders
2. Aorta, aders en haarvaten
3. Aorta, slagaders en haarvaten
4. Slagaders, aders en haarvaten

Bevatten slagaders zuurstofrijk bloed?

1. ja
2. nee
3. meestal
4. Ze bevatten alleen heel veel koolstofdioxide

In welke bloedvaten is
de bloeddruk laag?

1. In haarvaten en aders
2. alleen in aders
3. alleen in haarvaten
4. alleen in slagaders

Het hart pompt het bloed rond. Wat is hier de functie van?

1. Alle organen voorzien van zuurstof
2. Alle organen voorzien van zuurstof en voedingsstoffen
3. Alle organen voorzien van voedingsstoffen
4. Alle organen voorzien van zuurstof, voedingsstoffen en koolstofdioxide

Huiswerk

• lezen §2
• Maken en nakijken § 3.1 & 3. 2