2M Taalverzorging,, grammatica zinsdelen, h1 t/m lv

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Ontleden zindelen

Ontleden zinsdelen

Proefwerk H1 vrijdag 23-09

1. Lezen: tekstopbouw en hoofdgedachte (al gehad)

2. Woordenschat: woordbetekenissen zoeken (al gehad)

3. Taalverzorging
     a) grammatica: zinsdelen --> vandaag en morgen
     b) formuleren: samengestelde zinnen --> volgende week
     c) spelling: persoonsvorm spellen --> volgende week
 

Planning

• Lezen in je leesboek (al gedaan)
• Instructie
  
• Werken 
• Afsluiten

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

• Weet je (weer) wat er bedoeld wordt met persoonsvorm, zinsdeelstrepen plaatsen, werkwoordelijk gezegde, onderwerp en lijdend voorwerp
  
• Heb je geoefend met het ontleden van de zindelen:
  

- persoonsvorm
- zinsdeelstrepen plaatsen
- werkwoordelijk gezegde
- onderwerp
- lijdend voorwerp

Grammatica

• Redekundig ontleden: zinsdelen benoemen

• Taalkundig ontleden: woordsoorten benoemen

Elk stukje hoort erbij

Elke stukje van de zin hoort erbij en heeft dus een naam. 

Alle losse delen vormen samen de gehele zin.

Je kan het vergelijken met een puzzel. Een puzzel is ook niet compleet als er een stukje mist. 

Wat is stap 1 van het redekundig ontleden?

1. persoonsvorm zoeken
2. onderwerp zoeken
3. strepen zetten
4. werkwoordelijk gezegde zoeken

Hoe vind je de persoonsvorm?

1. een werkwoord zoeken
2. het getal veranderen (meervoud - enkelvoud)
3. de zin van tijd veranderen (verleden tijd - tegenwoordige tijd)
4. geen idee

Getal-proef: zin veranderen van enkelvoud naar meervoud of van meevoud naar enkelvoud. 

V

Tijd-proef: zin van tijd veranderen. Tegenwoordige tijd wordt verleden tijd en andersom.

Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm.

Wat is stap 2?

1. onderwerp benoemen
2. werkwoordelijk gezegde benoemen
3. lijdensvoorwerp benoemen
4. zinsdeelstrepen zetten

Hoe zet je de zindeelstrepen?

Slepen maar, plaats de woorden bij elkaar die een zinsdelen vormen!

Je moet de woorden die 

samen een zinsdeel vormen op elkaar plaatsen. 

De

hebben

deze

van

gekregen

via

Leerlingen

les

mevrouw

Punt

LessonUp.

Wat is stap 3 en hoe vind je het?

Voorbeeld

Deze klas heeft vandaag Nederlandse les via LessonUp gekregen.

wwg = heeft gekregen

wat is stap 4?

1. lijdend voorwerp benoemen
2. meewerkendvoorwerp benoemen
3. onderwerp benoemen
4. bijwoordelijke bepaling benoemen

Hoe vind je het onderwerp?

Voorbeeld

Deze klas heeft vandaag Nederlandse les via LessonUp gekregen.

wwg = heeft gekregen

wie/wat heeft gekregen? --> Deze klas

o = Deze klas

Wat is stap 5?

1. bijwoordelijke bepaling benoemen
2. meewerkend voorwerp benoemen
3. lijdend voorwerp benoemen
4. onderwerp benoemen

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

Voorbeeld

Deze klas heeft vandaag Nederlandse les via LessonUp gekregen.

wwg = heeft gekregen

o = Deze klas

wie/wat heeft de klas gekregen? --> Nederlandse les

lv = Nederlandse les

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak. 

onderwerp

lijdend vvw

ww gezegde

Zin:

Hangjongeren

hebben

de burgemeester

veel problemen

bezorgd

afgelopen zomer.

Aan de slag! 

- Het overzicht van ontleden staat ook op p. 28 van je boek
(H1 Taalverzorging - grammatica)

- Maken voor morgen: opdracht 1, 2 en 3.

Ontleden zindelen

Ontleden zinsdelen

Planning

• Lezen in je leesboek
• Huiswerk nakijken
• Korte instructie
  
• Werken 
• Afsluiten

Leg je huiswerk tijdens het lezen op de hoek van je tafel

Pak je schrift met je huiswerk erbij
(boek p. 28, opdracht 1+2+3).

We gaan het huiswerk mondeling nakijken. Luister dus goed mee en zorg dat je antwoord kun geven als je de beurt krijgt. Je huiswerk kijk je ondertussen na met een andere kleur pen.

De puzzel van het ontleden

De puzzel moet compleet zijn en alle stukjes passen in elkaar en heb je nodig om de zin/puzzel compleet te krijgen.

Stap 1: PV = werkwoord, Je doet getalproef (ev-mv) of tijdproef (tt-vt).

Stap 2: zinsdeelstrepen plaatsen --> elk deel dat voor de ~PV kan en een correcte zin blijft = een zinsdeel

Stap 3WWG = alle werkwoorden in de zin (inclusief de voorzetsels die erbij horen, zoals 'te kijken'.

Stap 4: O = Wie/wat + WWG

Stap 5: LV = Wie/wat + WWG + O

Hoe krijg je het onder de knie?

Belangrijk om goed de zinsdelen te kunnen ontleden:

1.  Je moet het stappenplan uit je hoofd kunnen opnoemen (de volgorde van de stappen en wat je moet doen bij de stappen) = KENNIS = LEREN
2. Het strepen zetten moet je goed oefenen 
3. verder is het een kwestie van OEFENEN, OEFENEN en OEFENEN

Als je de stappen niet kent, dan lukt het ontleden niet EN als je de zinsdeelstrepen niet kunt zetten, dan benoem je de verkeerde zindelen.

Voor vandaag heeft mevrouw Punt deze LessonUp
gemaakt voor de ijverige leerlingen.
Wat is de PV?

Voor vandaag heeft mevrouw Punt deze LessonUp
gemaakt voor de ijverige leerlingen.
Wat is het WWG?

Voor vandaag heeft mevrouw Punt deze LessonUp
gemaakt voor de ijverige leerlingen.
Wat is het O?

Voor vandaag heeft mevrouw Punt deze LessonUp
gemaakt voor de ijverige leerlingen.
Wat is het LV?

Werk voor deze en de volgende les:

• Taalverzorging, H1, blz. 28/29,  opdracht 4 
  
  
• Volgende les: nakijken taalverzorging - grammatica en afronden
                          start taalverzorging - formuleren
  
  
• We gaan er best snel doorheen, dus houd het werk goed bij en STEL JE VRAGEN!