Starttaal vooraf: hoofdstuk 1: letterlijk en figuurlijk taalgebruik

• Nederlands
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Startklaar 

       

       Pak je laptop en een pen.

       Start je laptop op.

       Log in op www.lessonup.app .

       Stop je telefoon in je zakkie en in je tas.

      

Inleiding

In deze les ga je het verschil leren tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik.

1. We beginnen met het herhalen van de themawoorden.
2. Vervolgens krijg je uitleg en ga je zelfstandig aan de slag.
3. Als afsluiting krijg je nog twee vragen om te kijken of je het leerdoel hebt gehaald

Leerdoelen

Aan het einde van de les ...

- kan ik het verschil uitleggen tussen figuurlijk en letterlijk taalgebruik.

- kan ik bepalen of taalgebruik letterlijk of figuurlijk is bedoeld.

- weet ik welk taalgebruik er bij bijnamen hoort

- kan ik de juiste bijnaam kiezen.

Leerdoelgericht werken: 

Voor iedere leerling is duidelijk waar er aan gewerkt gaat worden. Docenten geven vanuit deze leerdoelen vorm aan

de inhoud van hun lessen. Om dit voor leerlingen behapbaar te houden wordt alleen het hoognodige aangeboden. Iedere les worden de beoogde leerdoelen kenbaar gemaakt en

worden onderwijsactiviteiten ingezet die moeten leiden tot het beoogde leerdoel. Hierbij wordt gericht ingezet op succeservaringen. Leerdoelen worden vanuit hoge positieve verwachtingen van alle leerlingen geformuleerd en zetten in op succeservaringen. 

Herhalen

We lezen de 10 themawoorden uit de vorige les nog eens door (blz. 15 en 16).

We maken opdracht 4:

een kruiswoordpuzzel met deze themawoorden. 

De eerste 3 woorden doen we klassikaal, daarna in tweetallen verder.

Voorkennis activeren: 

In iedere les wordt relevante voorkennis geactiveerd aan de hand

van een terugblik-opdracht om zo de mate van stofbeheersing te bepalen en richting te

geven aan de rest van de les. Enkele werkvormen die zich hier mooi voor lenen zijn:

https://toetsrevolutie.nl/?p=2436

Voorkennis activeren

Je krijgt zo twee vragen te zien over taalgebruik.

Kies het juiste taalgebruik: letterlijk of figuurlijk

Succes!

Voorkennis activeren: 

In iedere les wordt relevante voorkennis geactiveerd aan de hand

van een terugblik-opdracht om zo de mate van stofbeheersing te bepalen en richting te

geven aan de rest van de les. Enkele werkvormen die zich hier mooi voor lenen zijn:

https://toetsrevolutie.nl/?p=2436

Zij zijn dikke vrienden

1. letterlijk
2. figuurlijk

Hij is een boom van een kerel.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Theorie 

Taal kan letterlijk of figuurlijk worden gebruikt.

Letterlijk taalgebruik: Er wordt precies bedoeld wat er staat of wordt gezegd.

Figuurlijk taalgebruik: Er wordt iets anders bedoeld dan wat er staat of wordt gezegd.

Vervolg Theorie

Vind je het moeilijk om letterlijk en figuurlijk taalgebruik uit elkaar te houden?

Bedenk dan:

- Bij letterlijk taalgebruik  zeggen de woorden precies wat er wordt bedoeld.

- Bij figuurlijk taalgebruik: moet je vaak je fantasie gebruiken om te begrijpen wat er wordt bedoeld.

Op de volgende slide staat een voorbeeld.

Voorbeeld

Kijk naar de afbeelding op bladzijde 23.

Onze oom Greg kan heel goed verhalen vertellen. 

Mijn broertjes hangen aan zijn lippen als hij vertelt.

Theorie De bijnaam

Een bekende vorm van figuurlijk taalgebruik is het gebruik van bijnamen.

Als vrienden en familie een bijnaam voor jou gebruiken, bedoelen ze jou, maar zeggen ze iets anders. Je bedenkt je bijnaam meestal niet zelf, maar krijgt hem van andere mensen.

Instructie 

Neem bladzijde 23 voor je van je boek.

Aan de slag 1

1. Lees nog een keer de uitleg door op bladzijde 23. 
2. Daarna maak je opdracht 5. 
3. Als de tijd om is, bespreken we de 10 zinnen met elkaar.

Aan de slag 2

1. Vervolgens lees je uitleg 3 door (de bijnaam). 
2. Maak je opdracht 6 en 7.
   
3. Als je klaar bent, blader je terug en ga je de opdrachten die je nog niet hebt gemaakt van woordenschat afmaken.
   
4. We bespreken de antwoorden van opdracht 6.

Afsluiting

Je krijgt een vraag over letterlijk en figuurlijk taalgebruik. Kies het juiste antwoord.

Succes!

In de slotfase van de les controleert de docent of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen de les, het proces en blikt vooruit. 

Zij is het zwarte schaap van de familie

1. letterlijk
2. figuurlijk

Wat vond je van de afgelopen les?

😒🙁😐🙂😃

Welk cijfer zou je jezelf geven voor aandacht tijdens deze les?

-210

Ben je blij met het resultaat?

😒🙁😐🙂😃

Welk cijfer zou je mij geven voor deze les?

-210