5.2: Democratie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

5.2: Democratie in Nederland

Deze les:

• Controleren leerdoelen (huiswerk)
•  oefenvraag
• Afsluiting 6.1
• leerdoelen 5.2
• uitleg 5.2, Willem I + Liberalen
• aan de slag

Aan het einde van deze les: 

... heb je laten zien dat je de leerdoelen van paragraaf 6.1 beheerst.

... heb je laten zien dat je je kennis kunt toepassen.

... heb je geleerd hoe Nederland vanaf 1815 werd bestuurd.

... heb je geleerd wat liberalen zijn en hoe zij denken over de politiek.

... heb je geleerd hoe liberalen steeds meer invloed kregen.

1. Hoe grote staten in Europa de vrede bewaakten.

2. Hoe het nationalisme opkwam.

3. Wat de gevolgen van het congres van Wenen waren voor Nederland.

Gebruik bron 1.
Noteer of de schilder een voor- of tegenstander van de Belgische opstand in 1830 was.Leg je antwoord uit met een bronelement.

Afsluiting 5.1:

• alleen leerdoel 1 en 2
• congres van Wenen
• Nationalisme
• oorzaken en gevolgen congres van Wenen 

5.2: Democratie in Nederland

leerdoelen:

1. Hoe Nederland vanaf 1815 werd bestuurd.
2. Welke invloed de liberalen hadden
3. Wat veranderde door de grondwet van 1848
4. Hoe het kiesrecht werd uitgebreid.

Bestuur van Nederland vóór Napoleon

Europa vanaf 1815:

• Na Napoleon overal in Europa weer koningen, edelen en regenten aan de macht.
• Standensamenleving komt niet meer terug
• constitutionele monarchie met een parlement en grondwet wordt de nieuwe norm.
• Koningen veel macht
• Burgers weinig te vertellen. 

Willem I

30 november 1813: Prins Willem Frederik komt vanuit Engeland aan op het strand van Scheveningen.

(zoon van stadhouder Willem V die gevlucht was)

Nederland na 1815:

• Nederland en België samen
• parlement ging bestaan uit uit de Eerste Kamer en Tweede Kamer, samen de Staten Generaal. 

Nederland na 1815:

• Nieuwe wetten moeten door het parlement goedgekeurd worden.
• Koning kiest de Eerste Kamer
• Regenten hebben door een ingewikkeld kiessysteem veel invloed in de Tweede Kamer. 
• Burgers hebben weinig te zeggen.

Is hier sprake van een democratie?

Ja

Nee

Een beetje

Ik weet niet wat een democratie is

De koning:

• Niet alleen staatshoofd, ook regeringsleider.
• Aanvoerder van de regering die bestond uit hemzelf en de ministers.
• Koning kiest, benoemd en ontslaat ministers, ministers hoeven alleen verantwoording aan de koning af te leggen.
• Beslist over buitenlandse politiek en de kolonies
• Geeft geld uit zonder parlement te informeren. 

Willem I:

• regeerde zijn volk zoals vaders in die tijd hun gezin leidden, hij besliste alles zonder overleg.
• Eerste jaren tevredenheid van de Nederlanders over dit autoritaire bestuur.
• Belgen ontevreden,
   in 1830 in opstand en onafhankelijk.

Liberalen:

• streven in de politiek naar meer vrijheid.
• liberalisme
• gebaseerd op de Verlichting, wilden burgerlijke vrijheden zoals vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.
• Burgers moeten meer invloed hebben op de politiek.
• Parlement moet door burgers worden gekozen en de regering kunnen controleren. 

Aan de slag:

• Zoek extra informatie over koning Willem I. Werk dan het leerdoel: Hoe Nederland na 1815 werd bestuurd uit. Geef daarna je mening over dit bestuur, leg je antwoord uit met argumenten.
• Zoek uit welke politieke partijen van nu passen bij de stroming van het liberalisme probeer ook uit te leggen waar je dat aan kun zien.