Het begin van staatsvorming en centralisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Het begin van staatsvorming en centralisatie

Het Bourgondische Rijk

Hertogen van Bourgondië (leenman van de Franse koning) breidden tussen 1385 en 1477 hun gebied steeds verder uit door

• (huwelijks-)verdragen
• Veroveringen
• chantage

Leerdoel

Hoe ontwikkelde de macht van de vorst zich in de belangrijkste landen van Europa?

- Duitsland

- Engeland

- Frankrijk

Duitsland bestaat uit veel verschillende onafhankelijke staatjes

1356 Gouden Bul:

Afspraken tussen de keizer en de 7 keurvorsten.

Uit de 7 belangrijkste staatjes/keurvorsten wordt steeds een keizer gekozen.

Keizer afhankelijk van de goodwill van de keurvorsten. 

Engeland

Willem de Veroveraar

Normandische leenman die koning van Engeland werd

Slag bij Hastings 1066

Het kleed van Bayeux

Dat komt door  het kleed dat is gemaakt na de slag. 

Het tapijt van Bayeux is een borduurwerk van 70 meter lang en 50 cm hoog, dat de geschiedenis uitbeeldt van de slag bij Hastings in 1066. Het tapijt is vernoemd naar de stad Bayeux in Frankrijk en werd vermoedelijk gemaakt in 1068.

Het laat zich lezen als een stripverhaal: in een groot aantal scènes worden de voorgeschiedenis en de slag zelf behandeld.

Feodaal Engeland

Willem de Veroveraar voert feodale stelsel in Engeland in
Maatregelen om machtig te blijven:
- Willem hield de beste gebieden voor zichzelf
- Gehele adel moest eed van trouw zweren

- Vrouwen konden niet erven

- Sheriffs regelden rechtspraak en belastingheffing

Gevolg: duidelijk wie de macht heeft 

De Magna Charta (1215)

Koning Jan Zonder Land moet de Magna Charta ondertekenen

• Engeland voerde oorlog tegen Frankrijk
  
• Schatkist was leeg
  

--> Tegen machtsmisbruik van de koning

--> Koning moet toestemming vragen aan 

het parlement voor wetten, belastingen, troepenlichting

Het Bourgondische Rijk

Hertogen van Bourgondië (leenman van de Franse koning) breidden tussen 1385 en 1477 hun gebied steeds verder uit door

• (huwelijks-)verdragen
• Veroveringen
• chantage

Het praalgraf van Filips de Stoute. De Bourgondische hertogen werden ook begraven als koningen. Het graf is gemaakt door hofkunstenaar Klaas Sluter.

Dit is hem! Filips de Stoute van Bourgondië

('stout' in de zin van dapper / stoutmoedig)

Door erfenissen, verovering, aankoop en huwelijkspolitiek vergroten de Bourgondiërs hun gebied behoorlijk.

Filips de Goede

Hertog Bourgondië van 1419 - 1467

Landsheer van:

• Het graafschap Vlaanderen
• Het hertogdom Brabant
• Het graafschap Namen
•  Het hertogdom Limburg 

Belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van de Nederlanden. 

 Hij is de stichter van de Orde van het Gulden Vlies = ridderorde.

Filips de Goede

Uniformeerde de rechtspraak en de wetgeving + centraliseerde het bestuur:

1. Centrale rekenkamer Brussel
   
2. Grote Raad van Mechelen (= hoogste rechtsorgaan van de Bourgondisch Nederlanden.

Filips de Goede

1464: Staten-Generaal voor alle Bourgondische gewesten. 

1. Afgevaardigden van de gewestelijke staten

2. Hertog hoefde niet apart te onderhandelen over beden

3. Belastingen + bestuurlijke & juridische bepalingen golden voor grotere gebieden.

Gentenaren vragen (na hun opstand) in hun ondergoed om vergeving aan Filips de Goede.

Opdracht

 Maak een top 3 van de centralisatiepolitiek. 

In welk land was deze politiek het meest geslaagd? 

Voeg argumenten toe (plussen en minnen)