H4 Thema 5 basisstof 3

Biologie
Mevr. Zwijns (zwn@sgdc.nl)
WELKOM!
1 / 44
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 44 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 15 min

Items in this lesson

Biologie
Mevr. Zwijns (zwn@sgdc.nl)
WELKOM!

Slide 1 - Slide

Biologen houden zich bezig met de levende natuur.
Een levend wezen noem je een organisme
nieuws van de week
kunstmatige alvleesklier

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Wat gaan we deze les doen?
  • Herhaling Thema 5: Regeling
    Basisstof 1: Regeling en homeostase
    Basisstof 2: Hormonale regulatie
  • Huiswerk bespreken
  • Basisstof3: Het zenuwstelsel

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Herhaling
Basisstof 1: Regeling en homeostase
Basisstof 2: Het hormoonstelsel


Thema 5: Regeling

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Positieve of negatieve terugkoppeling?
A
positief want er staan meer plusjes dan minnetjes
B
negatief want hormoon Q remt via via zijn eigen aanmaak
C
positief want hormoon P en Q stimuleren beide iets

Slide 5 - Quiz

This item has no instructions

negatieve terugkoppeling
positieve terugkoppeling
Wanneer een toename van het resultaat van een  proces, het proces versterkt
Wanneer een toename van het resultaat van een  proces, het proces remt

Slide 6 - Drag question

This item has no instructions

Regelkring
Negatieve terugkoppeling:
Het terugbrengen van de waarde richting de norm

Positieve terugkoppeling:
het versterken van het effect, dus verder bij de norm vandaan brengen

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

negatieve terugkoppeling

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Positieve terugkoppeling 

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Hormonen zijn:
A
Regelstoffen
B
Voedingsbestanddelen
C
Geslachtskenmerken
D
Koolhydraten

Slide 10 - Quiz

This item has no instructions

Organen die hormonen maken
Vervoert hormonen
Stoffen die berichten doorgeven aan organen
Een belangrijke hormoonklier
Hormoonklieren
Bloed
Hormonen
Hypofyse

Slide 11 - Drag question

This item has no instructions

Hormonen worden gemaakt in               
Hormonen zijn                       of  
Nadat ze gemaakt gaan de hormonen door 
de cellen uit het bloed in.
Alleen bij cellen met de juiste                            kan een hormoon binden.
De binding van het hormoon zorgt voor een  
binnen de cel (andere genexpressie)
exocytose
reactie
hormoonklieren
eiwitten
receptor
vetten

Slide 12 - Drag question

This item has no instructions

Doelwitorganen
  1. Endocriene klier geeft hormoon af aan bloed
  2. Via bloed komt hormoon in hele lichaam
  3.  Hormoon alleen werkzaam in doelwitorgaan signaalmoleculen 

  4. Binden aan hormoonreceptoren in het membraan van doelwitcellen.
  1. Endocriene klier geeft hormoon af aan bloed
  2. Via bloed komt hormoon in hele lichaam
  3.  Hormoon alleen werkzaam in doelwitorgaan (cellen met receptor)
  4. Hormoon regelt een proces
  5. Hoe meer hormoon, hoe langer effect
Werking hormonen

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Welke hormonen horen bij welke hormoon klier?
Groeihormoon
Schildklierhormoon
Adrenaline
Insuline
Glucagon
Testosteron
Oestrogeen

Slide 14 - Drag question

This item has no instructions

Insuline
Glucagon
Glucose
Glycogeen

Slide 15 - Drag question

This item has no instructions

Dit is een voorbeeld van .... terugkoppeling
TSH
TRH
positieve
negatieve
schildklier

Slide 16 - Drag question

This item has no instructions

Endocriene klieren
  • Endo: binnen
  • Afgegeven aan bloed (secretie)
  • Voorbeeld: hormoonklieren
Exocriene klieren
  • Exo: buiten
  • Afgegeven aan afvoerbuis (excretie)
  • Voorbeeld: zweet- ; speekselklieren

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Regelkringen door hormonen

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Schildklier - tyroxine 
 (aanzetten stofwisseling; groei en differentiatie zenuwstelsel)
BINAS 89A/C
Schildklier - schildklierhormoon (tyroxine) 
 (aanzetten stofwisseling; groei en differentiatie zenuwstelsel)
tyroxine
- aanzetten stofwisseling
- groei en ontwikkeling zenuwstelsel

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Schildklier - tyroxine 
 (aanzetten stofwisseling; groei en differentiatie zenuwstelsel)
BINAS 89A
Eilandjes van Langerhans (alvleesklier) - insuline/ glucagon
 (in stand houden bloedsuikerspiegel)

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Schildklier - tyroxine 
 (aanzetten stofwisseling; groei en differentiatie zenuwstelsel)
BINAS 89A
Bijnieren - adrenaline
 (verhoogde alertheid)
- Stijging glucose in bloed
- hart sneller kloppen
- sneller ademen
- verteringsstelsel geremd

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Hypofyse - ADH 
 (waterabsorbtie nieren)
BINAS 89A/C

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Schildklier - tyroxine 
 (aanzetten stofwisseling; groei en differentiatie zenuwstelsel)
BINAS 89A/C
86 C
Eierstok - oestrogeen/ progesteron
 (ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken; groei baarmoederslijmvlies)
FSH
LH
progesteron

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Schildklier - tyroxine 
 (aanzetten stofwisseling; groei en differentiatie zenuwstelsel)
BINAS 89A
Testes - testosteron
 (ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken)
hypothalamus
hypofyse
teelballen

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Slide 26 - Link

This item has no instructions

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Basisstof 3: Het zenuwstelsel
Thema 5: Regeling

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen
  • Je kunt de bouw, functies en werking van de verschillende delen van het zenuwstelsel beschrijven.
  • Je kunt de bouw en signaalverwerking van de verschillende typen zenuwcellen beschrijven.
  • Je kunt de bouw, functies en werking van de hersenen en het ruggenmerg beschrijven.


Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Homeostase heeft communicatie nodig
Signaalmolecuul
Receptor
doelwitcel
Homeostase heeft communicatie nodig
Hormonen (BS2) -> via bloed -> lang effect
Neurotransmitters (BS3) -> via zenuwen-> snel en kort effect

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Zenuwstelsel ingedeeld op bouw

Centrale zenuwstelsel:
Grote hersenen
kleine hersenen
hersenstam en ruggenmerg

perifere zenuwstelsel: 
perifere zenuwen

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Zenuwstelsel ingedeeld op basis van functie

Animale zenuwstelsel:
- bewuste reacties, houding en beweging van lichaam
- reflexen

Autonome zenuwstelsel: 
werking van inwendige organen

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Aan de slag!
Wat:
Maak een tekening van wat er gebeurd in je zenuwstelsel als er een bal naar je gegooid wordt. Gebruik de begrippen die bij de opdracht staan.
Hoe:
Ieder voor zich
Hulp nodig:
gebruik je boek
Tijd:
10 min
Uitkomst:
we bespreken dit klassikaal
Klaar?
Lees Thema 5, BS3 en maak opgaven
timer
10:00
Mannetje met de bal

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Mannetje met de bal
  • Receptor (zintuigcellen)
  • Prikkel
  • Impuls (seintjes, elektrisch signaal)
  • Hersenen
  • Ruggemerg
  • Zenuwcel (ofwel conductor = geleider)
  •      Gevoelszenuwcel
  •      Schakelcel
  •      Bewegingszenuwcel
  • Effector (spier of kliercellen)

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Prikkels en impulsen
  • Een prikkel stimuleert een zintuig.
  • In het zintuig wordt de prikkel omgezet in een impuls (een elektrisch signaaltje).
  • Deze impuls gaat naar de hersenen.
  • In de hersenen worden de impulsen geïnterpreteerd.
  • Je wordt je bewust van de waarneming.

Slide 35 - Slide

This item has no instructions

H5 Regeling

Slide 36 - Slide

This item has no instructions

Slide 37 - Video

This item has no instructions

Bouw zenuwcel
In de basis is elke zenuwcel gelijk
  • Bij de dendrieten komt een impuls binnen
  • Via een axon wordt een impuls verstuurd.

Slide 38 - Slide

This item has no instructions

Zenuwcellen
  • In het cellichaam bevinden zich de celkern en alle organellen
  • De axon is geisoleerd van andere axonen door de myelineschede
De myelineschede wordt gevormd door de cellen van Schwann die om de axon heen gerold liggen. Op deze manier is de axon geisoleerd van andere axonen; belangrijk om kortsluiting te voorkomen.  De cellen van Schwann liggen niet strak tegen elkaar maar laten een beetje ruimte over tussen de cellen. Dit is handig voor een snelle signaaloverdracht. Het elektrische impuls kan nu namelijk 'springen'.

Slide 39 - Slide

This item has no instructions

Impulsgeleiding (zonder myelineschede)
Sprongsgewijze impulsgeleiding (met myelineschede)

Slide 40 - Slide

This item has no instructions

Werking synaps
  1. Blaasjes met neurotransmitters (signaalstof) versmelt met celmbraan als er een impuls aankomt
  2. Neurotransmitter komt vrij in synaptische spleet
  3. Neurotransmitter bindt aan receptor van doelwitcel en geeft de 'boodschap' door

Slide 41 - Slide

This item has no instructions

Verschillende zenuwcellen
Gevoelszenuw (sensorisch):  
1 lange dendriet & 1 kort axon 
 
Bewegingszenuw (motorisch):
meer dendrieten & 1 axon naar effector

Schakelcel
veel verbindingen

Slide 42 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen
  • de bouw en signaalverwerking van de verschillende typen zenuwcellen beschrijven.
  • de bouw, functies en werking van het zenuwstelsel beschrijven.
  • de functie van reflexen en een reflexboog beschrijven.
  • De werking van het autonome zenuwstel beschrijven.


Slide 43 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk donderdag 21 feb
Thema 5 BS3
alle opdrachten!

Slide 44 - Slide

This item has no instructions