§1.1 Markt en marktstructuur (module 3)

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Startvraag

Je scooter start niet meer. Je brengt je scooter naar de dichts bij zijnde scooterwinkel.

De scooterwinkel zegt dat de reparatie €150,- zal kosten.

Is er een kans dat je wordt opgelicht? Leg uit waarom wel of waarom niet.

Wat zou voor ons (de consument) goed zijn? Een prijs die bepaalt wordt door een monopolist of een prijs die tot stand komt door concurrentie? Leg uit waarom je dat denkt.

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• De verschillende marktkenmerken beschrijven en herkennen op verschillende markten.

§1.1 Markt en marktstructuur (module 3)

Soorten markten

• Op iedere markt bepalen vraag en aanbod de prijzen (marktwerking)

• Concrete markt => vraag en aanbod => op één plek te vinden

• Abstracte markt => vraag en aanbod => in een heel gebied te vinden (stad, land)

Voorbeeld concrete markt

Aanbod = groente en fruit

Vraag = consumenten

Voorbeeld abstracte markt

Aanbod = alle woningen in heel Nederland

Vraag = alle mensen die een woning zoeken

Geef een ander voorbeeld van een abstracte markt

Transfermarkt (voetbal)

Vraag en aanbod 

Voor een abstracte markt geldt:

• Aanbod = Het totale aantal goederen of diensten dat beschikbaar is
• Vraag = Het totale aantal goederen of diensten waar behoefte aan is

• In een abstracte markt bepalen vraag en aanbod samen de prijs
• Voorbeeld:
• Veel vraag en weinig aanbod => hoge prijs
• Veel vraag en veel aanbod => lage prijs

Marktvormen

Er zijn 4 marktvormen.

• Iedere marktvorm heeft een eigen "structuur"
• Iedere marktvorm heeft zijn eigen kenmerken.
• Die kenmerken bepalen hoeveel macht de aanbieder heeft. (invloed op de prijs)

Monopolie

• Een monopolie is een marktvorm waarbij er 1 aanbieder is
• Die ene aanbieder kan zelf de prijs bepalen

• Kenmerken van de structuur:
• 1 aanbieder (marktaandeel 100%)
• homogeen product (productdifferentiatie) 
• Moeilijk toe te treden (toetredingsdempel)

Volkomen concurrentie

Volkomen concurrentie is een marktvorm waarbij er veel aanbieders zijn. Deze verkopen een homogeen product. 

Voorbeeld:

• Graanmarkt 
• Aandelenmarkt
• Rijstmarkt in Azië 

• In dit soort markten wordt de prijs uitsluitend bepaalt door vraag en aanbod.

Volkomen concurrentie

Volkomen concurrentie is een marktvorm waarbij er veel aanbieders zijn. Deze verkopen een homogeen product. 

Kenmerken van de structuur:

• veel aanbieders
• homogeen product (aardolie, graan)
• eenvoudig toe te treden

Opdracht

Wat: maak opdracht 1 t/m 4  op blz. 13

Hoe: lees de leer tekst als je moeite hebt met een vraag!

Tijd: 20 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Zelfstandig nakijken

Klaar: Begin alvast met het huiswerk:

Opdracht 5 t/m 8 op blz. 13

Huiswerk tijd

• Opdracht 5 t/m 8 op blz. 13

De vraag en aanbodlijn

Pak een schrift met ruitjespapier. Als je dit niet hebt, deelt de docent een blaadje uit.

Schrijf en teken mee met de docent.

Evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid

• Evenwichtsprijs: prijs die ontstaat als vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn
• Evenwichtshoeveelheid: de hoeveelheid waarbij vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn

Verschuiving vraaglijn

Verschuiving aanbodlijn

Opdracht

Wat: maak opdracht 2 t/m 6  op blz. 83

Hoe: lees de leer tekst als je moeite hebt met een vraag!

Tijd: 15 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Samen bespreken

Klaar: Begin alvast met het huiswerk:

Herhalingsopdracht 14, 15 en 16 op blz. 93 en plusopdracht 9 en 10 op blz. 95