V4 13 April 2021 H1 paragraaf 2 Windsystemen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Nieuws van de dag

Weerman Hiemstra

"Bij klimaat gaat het over gemiddeld weer over een groot gebied over een lange periode. Het kan nog steeds vriezen in een opwarmend klimaat, maar dat komt steeds minder voor."

Deze week paragraaf 2 van H1. Leerdoelen:

Ik kan verklaren waarom er variaties zijn op het globale windsysteem ($1.2)

o   Ik ken het windsysteem en de wet van Buijs Ballot)

o    Ik kan uitleggen wat ITCZ is en wat de relatie met het ontstaan van moessons is

o    Ik kan uitleggen dat door het corioliseffect variaties op het globale windsysteem ontstaan

o    Ik kan uitleggen hoe passaten en moessons ontstaan

Ik kan de invloed van zeestromen op het klimaat benoemen

Verschil weer en klimaat

Klimaat: de gemiddelde toestand van het weer over een lange periode en voor een groot gebied.

Weer: de toestand van de dampkring op een bepaald moment en voor een klein gebied.

opbouw & samenstelling amtosfeer

Samenstelling : 78 % N2, 21 % O2, 0,03 % CO2 & waterdamp.

Van onder naar boven: troposfeer 0-12 km, stratosfeer 12-45 km, mesosfeer 45 - 85 km, thermosfeer 85-200 km

Variaties in stralingsbalans door:

1. Breedteligging
2. de albedo
3. Gesteldheid van aardoppervlak
   

Effect zwaartekracht (Fz)

• Zorgt ervoor dat gassen niet in de atmosfeer verdwijnen
• 80 % gassen in de onderste 10 km.
  

•  

Gesteldheid oppervlakte

Verschil land en zee: water wordt langzamer koud en warm dan land omdat:

Zonlicht kan dieper doordringen in water, meer energie nodig voor verwarming

Water in beweging, meer energie nodig voor verwarming

Het kost meer energie om water een graad te laten stijgen dan land (soortelijke warmte is hoger)

Bij verdamping gaat energie naar de dampkring. Bij land is verdamping minder.

Breedteligging

Tussen 35 graden NB & ZB ==> stralingsoverschot.

Daarbuiten een tekort.

Bij opwarming ...

1. zet lucht uit en daalt
2. krimpt lucht en daalt
3. zet lucht uit en stijgt
4. krimpt lucht en stijgt

Wet van Buys Ballot =

1. lucht gaat van een hoge naar een lagedruk gebied.
2. lucht gaat van een lage naar een hogedruk gebied
3. wind heeft of het NH een afwijking naar links
4. wind heeft op het zuidelijk halfrond een afwijking naar rechts.

Welke bewering is niet waar

1. passaten zijn oostelijke winden van subtropische hogedruk gebieden naar de evenaar
2. De schuine stand van de aarde & verschil tussen land en water beïnvloeden de passaten.
3. zone van equatoriale lagedruk gebied = intertropische convergentie zone
4. het temperatuurverschil tussen zomer en winter verschilt het meest boven zeeën.

Welke is fout?

1. overheersende winden zijn belangrijkste factor zeestromen
2. elke oceaan heeft een hoofdcirculatie en meerdere stromingen
3. Zeestromen worden beïnvloedt door bolvorm Aarde en draaiing van de Aarde.
4. Zeestromen: NH afwijking naar links ZH afwijking naar rechts.

Welke is fout?

1. aanlandige wind is vochtig
2. aflandige wind is droog
3. in Juli ligt de ITCZ ongeveer 20 graden NB in Azië & Afrika.
4. Moesons zijn altijd nat.

Welke is fout ?

1. De westendrift (rond zuidpool) is de enige zeestroom zonder verstoringen.
2. Warme zeestromen kunnen nooit kouder zijn dan koude zeestromen.
3. Verstoringen van zeestromen zijn ondiepten en vorm van continenten.
4. Warme zeestromen zorgen voor aangenamere Temperaturen richting polen.

Kies de onjuiste bewering

1. De zon zendt kortgolvige straling uit.
2. 30 % zonnestraling wordt teruggekaatst
3. 23 % zonnestraling wordt geabsorbeerd
4. 57 % procent zonnestraling bereikt het aardoppervlak

Geef aan wat windsysteem en de wet van Buijs Ballot zijn.

Leg uit wat ITCZ is en wat de relatie met het ontstaan van moessons is

o Leg uit dat door het corioliseffect variaties op het globale windsysteem ontstaan

Leg uit hoe passaten en moessons ontstaan

o Benoem de invloed van zeestromen op het klimaat benoemen

Kies de factor die niet de stralingsbalans beïnvloedt.

1. Gesteldheid aardoppervlak
2. Albedo
3. Hoogteligging
4. Breedteligging

Welke is fout

1. Zonlicht kan dieper doordringen in water, meer energie nodig voor verwarming
2. Water in beweging, meer energie nodig voor verwarming
3. Het kost minder energie om water een graad te laten stijgen dan land (soortelijke warmte is lager)
4. Bij verdamping gaat energie naar de dampkring. Bij land is verdamping minder.

Wat is het verschil tussen klimaat en weer ?

Benoem de samenstelling en opbouw van de atmosfeer.

Leg waarom er variaties zijn in de Energie balans

Benoem de kracht die ervoor zorgt dat gassen niet uit atmosfeer verdwijnen.

Wat is de energiebalans

Kies de onjuiste bewering

1. De aarde zendt langgolvige straling uit.
2. wolken & broeikasgassen absorberen & kaatsen terug naar de aarde.
3. wolken & broeikassen vertragen terugstraling naar ruimte
4. dekeneffect : aarde is 16 graden warmen.

kies het juiste antwoord.

1. land warmt sneller op & water koel sneller af
2. land koelt sneller af & water warmt sneller op
3. land koelt eerder af & warmt sneller op
4. water koelt eerder af & warmt sneller op

De breedteligging heeft twee effecten op de invloed van zonnestraling

1. Afstand door dampkring & tijdsduur
2. Tijdsduur & golflengte.
3. Afstand door dampkring & straling per oppervlakte eenheid
4. Straling per oppervlakte eenheid & golflengte.

BW

BS

EF

EH

ET

Woestijn

Steppe

Eeuwige sneeuw poolgebieden

Eeuwige sneeuw hooggebergte

Toendra

Klimaatsysteem Vladimir Köppen gebaseerd op natuurlijke plantengroei

A, C, D, E --> temperatuur

B--> neerslag

A

B

C

D

E

Tropisch

Droog

Maritiem

Continentaal

Koud

Afkortingen Köppen

BW = woestijn

BS = Steppe

EF = eeuwige sneeuw poolgebied

EH = eeuwige sneeuw hooggebergte

ET = Toendra

s = droge tijd in zomer, w  = droge tijd in de winter, f = droge tijd ontbreekt = hele jaar regen.

o Benoem de kenmerken van de klimaten volgens het Köppensysteem.