9 Koppelwerkwoorden HSX

Grammatica
Het koppelwerkwoord
1 / 31
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

This lesson contains 31 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Grammatica
Het koppelwerkwoord

Slide 1 - Slide

Lesdoelen
 Je weet wat de functie is van een koppelwerkwoord.
Je weet wat de koppelwerkwoorden zijn.
Je kunt een koppelwerkwoord herkennen in een zin.
Je kunt zelf zinnen maken met een koppelwerkwoord erin.
Je kunt hulpwerkwoorden, zelfstandige werkwoorden en koppelwerkwoorden onderscheiden.

Slide 2 - Slide

Soorten werkwoorden
Naast het
Zelfstandig werkwoord (zww)
En het hulpwerkwoord (hww)
Heb je ook een Koppelwerkwoord (kww)
Een koppelwerkwoord komt voor in het naamwoordelijk gezegde, hierover leer je later meer.

Slide 3 - Slide

Er zijn negen koppelwerkwoorden:
Zijn
Worden
Blijven
Blijken
Lijken
Schijnen
Heten
Dunken
Voorkomen

Slide 4 - Slide

Een koppelwerkwoord (kww) geeft géén handeling aan. Het koppelt het onderwerp van een zin aan het deel waarin een bijvoeglijk of een zelfstandig naamwoord staat. Het onderwerp doet niet iets, maar IS iets.

Slide 5 - Slide

Shayla is een gezellige vriendin.
Shayla is het onderwerp. 
IS geeft geen handeling aan. 
IS koppelt Shayla aan 'een gezellige vriendin'.


 

Slide 6 - Slide

De leraar wordt ongeduldig van je gezeur:
'De leraar' is het onderwerp.
'Wordt' geeft geen handeling aan.
'Wordt' koppelt ongeduldig aan 'de leraar'. 

Slide 7 - Slide

Tips:  1/2
Als het KWW het onderwerp koppelt aan een deel met een zelfstandig naamwoord dan kan je het koppelwerkwoord vaak vervangen voor een = teken. (Shayla = een gezellige vriendin).


Slide 8 - Slide

Tips 2/2
Als het KWW het onderwerp koppelt aan een deel met een bijvoeglijk naamwoord dan kun je het bijvoeglijk naamwoord voor het zelfstandig naamwoord in het onderwerp plaatsen. 
Het woord noemt een eigenschap of kenmerk van het zelfstandig naamwoord. 
Dan kan je het koppelwerkwoord weglaten.
   
(Bijvoorbeeld: De leraar is/ wordt ongeduldig ->De ongeduldige leraar).

Slide 9 - Slide

EVEN OEFENEN

Slide 10 - Slide

Wat is het KWW?
 Welke delen van de zin worden gekoppeld?

Slide 11 - Slide

1/2
Gelukkig wordt het weer in het weekend zomers.

Slide 12 - Slide

2/2
wordt
Het koppelt zomers aan het weer

Slide 13 - Slide

1/2
Een uitstapje naar Lille lijkt me erg leuk.

Slide 14 - Slide

2/2
Lijkt
Het koppelt erg leuk aan een uitstapje naar Lille

Slide 15 - Slide

1/2
Die man tegenover mij in de bus kwam mij heel bekend voor.

Slide 16 - Slide

2/2
Kwam voor (voorkomen)
Het koppelt 'heel bekend' aan 'Die man tegenover mij in de bus'.

Slide 17 - Slide

1/2
Ons reisje naar het Archeon blijft na al die jaren nog steeds interessant.

Slide 18 - Slide

2/2
Blijft
Het koppelt interessant aan 'Ons reisje naar het Archeon'.

Slide 19 - Slide

1/2
De kerstmusical was een groot succes.

Slide 20 - Slide

2/2
Was
Het koppelt de kerstmusical aan een groot succes

Slide 21 - Slide

1/2
Nederlands blijft voor mij een makkelijk vak.

Slide 22 - Slide

2/2
Blijft
Het koppelt een makkelijk vak aan Nederlands.

Slide 23 - Slide

Einde oefening
Nu nog een klein beetje extra uitleg.

Slide 24 - Slide

Een HWW én een KWW
In een zin kunnen ook een HWW én een KWW voorkomen. Het KWW is dan een voltooid deelwoord óf een infinitief.

Slide 25 - Slide

Junior is twee weken ziek geweest:
gezegde = is geweest

is = HWW
geweest = KWW

Slide 26 - Slide

Zal hij nu voorlopig niet meer ziek zijn?
gezegde = zal zijn

zal = hww
zijn = kww

Slide 27 - Slide

De werkwoorden zijn/ worden en blijven kunnen als kww én als hww worden gebruikt.

De werkwoorden zijn en blijven kunnen ook als zww worden gebruikt. Ze hebben dan de betekenis van 'zich ergens bevinden'. 

Slide 28 - Slide

Junior is ziek
is = kww
Junior is ziek geweest
is = hww
Junior is weer op school
is = zww
De winkel blijft twee weken dicht
blijft = kww
De winkel blijft twee weken gesloten
blijft = hww
De winkel blijft in de hoofdstraat
blijft = zww
De serie wordt steeds spannender
wordt = kww
De serie wordt niet meer uitgezonden
wordt = hww
Een kww en een zww kunnen nooit tegelijk in een zin voorkomen!

Slide 29 - Slide

Resumerend
 De lesdoelen waren:
Je weet wat de functie is van een koppelwerkwoord.
Je weet wat de koppelwerkwoorden zijn.
Je kunt een koppelwerkwoord herkennen in een zin.
Je kunt zelf zinnen maken met een koppelwerkwoord erin.
Je kunt hulpwerkwoorden, zelfstandige werkwoorden en koppelwerkwoorden onderscheiden.
Doelen bereikt?


Slide 30 - Slide

EINDE

Slide 31 - Slide