Deel 2 Woordsoorten herkennen lidwoord, zelfstandig naamwoord en werkwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

De wereld van woordsoorten

Leerdoelen

Aan het einde van de les heb je geoefend met het vinden van:

1. werkwoorden 
2. zelfstandige naamwoorden 
3. lidwoorden 

Vertel de leerlingen wat ze aan het einde van de les bereikt moeten hebben.

Wat weet jij al over werkwoorden, zelfstandige naamwoorden en lidwoorden?

Werkwoorden

Werkwoorden zeggen je wat er gebeurt. 

Bijvoorbeeld: lopen, dansen, praten.

Leg de definitie van werkwoorden uit en geef een aantal voorbeelden.

Zelfstandige naamwoorden

Woorden die een persoon, dier, ding of plaats benoemen. 

Bijvoorbeeld: hond, stoel, Amsterdam.

Leg de definitie van zelfstandige naamwoorden uit en geef een aantal voorbeelden.

Lidwoorden

Lidwoorden zijn woorden die voor een zelfstandig naamwoord staan. 

Ze vertellen je of het om een bepaald of onbepaald iets gaat. Bijvoorbeeld: de hond, het raam, een stoel.

Leg de definitie van lidwoorden uit en geef een aantal voorbeelden.

Wat vertellen lidwoorden je?

1. Wie, wat, waar, wanneer en waarom
2. Wat er gebeurt
3. Of het om een bepaald of onbepaald iets gaat
4. Een persoon, dier, ding of plaats

Wat zeggen werkwoorden je?

1. Of het om een bepaald of onbepaald iets gaat
2. Een persoon, dier, ding of plaats
3. Wie, wat, waar, wanneer en waarom
4. Wat er gebeurt

Wat benoemen zelfstandige naamwoorden?

1. Werkwoorden, lidwoorden en bijvoeglijke naamwoorden
2. Verleden tijd, tegenwoordige tijd en voltooid deelwoord
3. Personen, dieren, dingen en plaatsen
4. Zelfstandige voornaamwoorden, bijwoorden en voorzetsels

Begrippen

Begrippenlijst: werkwoord, zelfstandig naamwoord, lidwoord, bepaald lidwoord, onbepaald lidwoord.

Geef een lijst met vakspecifieke woorden en definieer kort elk woord.

Wat is een bepaald lidwoord?

1. Een bepaald lidwoord is 'een'. Het vertelt je dat een zelfstandig naamwoord onbepaald is.
2. Een bepaald lidwoord is 'ik.' Het vertelt je dat de spreker zichzelf bedoelt.
3. Een bepaald lidwoord is 'jij'. Het betekent dat er tegen de luisteraar wordt gesproken.
4. Een bepaalde lidwoord is 'de' of 'het. Het wijst een specifiek zelfstandig naamwoord aan.

Wat is een zelfstandig naamwoord?

1. Een zelfstandig naamwoord is een woord dat het einde van een zin benoemt.
2. Een zelfstandig naamwoord is een woord waarmee je een persoon, dier, ding of begrip benoemt.
3. Een zelfstandig naamwoord is een woord dat een eigenschap benoemt.
4. Een zelfstandig naamwoord is een woord dat een handeling aanduidt.

Wat is een werkwoord?

1. Een werkwoord is een woord dat aangeeft welke handeling of activiteit wordt verricht.
2. Een werkwoord is een woord waarmee je een vraag stelt.
3. Een werkwoord is een woord dat een eigenschap benoemt.
4. Een werkwoord is een woord dat een persoon, dier of zaak benoemt.

Gebruik de taxonomie van Bloom voor deze activiteit en laat de leerlingen de woorden analyseren.

Klassikale bespreking

Wat: 1 zin klassikaal de oefening bespreken

Hoe: docent wijst iemand aan

Tijd: 5 minuten

Bijvoeglijk naamwoord

Bedenk nu wat je al weet over het bijvoeglijk naamwoord. 

Kijk naar dit filmpje over het bijvoeglijk naamwoord. Wat is er nieuw?

Activiteit 2 - Sorteren

Geef een lijst met woorden en laat de leerlingen de woorden sorteren op werkwoord, zelfstandig naamwoord en lidwoord.

Gebruik de taxonomie van Bloom voor deze activiteit en laat de leerlingen de woorden ordenen en classificeren.

Activiteit 3 - Toepassen

Geef een paar zinnen en laat de leerlingen de werkwoorden, zelfstandige naamwoorden en lidwoorden onderstrepen.

Gebruik de taxonomie van Bloom voor deze activiteit en laat de leerlingen de woorden toepassen in context.

Activiteit 4 - Maken

Laat de leerlingen een korte tekst schrijven waarin ze minimaal één werkwoord, één zelfstandig naamwoord en één lidwoord gebruiken.

Gebruik de taxonomie van Bloom voor deze activiteit en laat de leerlingen de woorden creëren en evalueren.

Groepstaak

Verdeel de klas in groepen en laat de leerlingen een korte dialoog schrijven waarin ze minimaal één werkwoord, één zelfstandig naamwoord en één lidwoord gebruiken. Laat de groepen hun dialoog presenteren aan de klas.

Geef de leerlingen aanwijzingen over hoe ze samen kunnen werken en wat de verwachtingen zijn van de groepstaak. Gebruik de taxonomie van Bloom voor deze activiteit en laat de leerlingen de woorden creëren en evalueren.

Schrijf op je werkblad 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf op je werkblad 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Schrijf op je werkblad 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

Huiswerk voor donderdag

Leer de theorie van vandaag

Maak de eerdere oefening van vandaag, maar nu met het bijvoeglijk naamwoord.

Let op: dit komt in LessonUp te staan.