Stressreactie in acute situaties

• LOB
• MBO
• Studiejaar 1

Stressreactie in acute situaties

Wat gaan we doen?

-Hoe zit je brein in elkaar?

-Je brein onder stress

- Waar ontstaat stress?

-Wat kun je doen om je rustiger te voelen?

Wie van jullie zou er bungeejumpen?

Oefening

Jullie krijgen allemaal een ballon. Blaas hem op en maak een knoop. 

Sluit je ogen. Ik loop door de ruimte met een prikker.

Wat heb je ervaren? Waar voelde je spanning in je lijf? Welk signaal geeft je lijf af? Angst/spanning bij zvrs? En bij jezelf in acute situaties?

Hoe zit je brein in elkaar?

Om te kunnen begrijpen wat er gebeurt als je b.v. last hebt van stress, is het belangrijk te leren hoe je hersenen in elkaar zitten en wat de verschillende hersendelen allemaal doen. 

Het brein en stress

Hoe zit je brein in elkaar?

Van de zijkant gezien bestaan je hersenen uit drie delen;

 de Cortex ofwel het MENSENbrein

 het ZOOGDIERENbrein

de hersenstam, ook wel het REPTIELENbrein genoemd

Het mensenbrein (cortex)

- zelfbewustzijn van gedachten en emoties

- logisch nadenken

-vermogen om gepast te reageren

-zelfreflectie

-probleemoplossend vermogen

- leren, huiswerk maken en plannen

-doelen stellen

Het mensenbrein kan NADENKEN

Het zoogdierenbrein (limbisch systeem) 

-gevoelens

-intuïtie

-sociale binding

Het zoogdierenbrein is aan het VOELEN

Het reptielenbrein (hersenstam)

-overleven

-vechten (fight)

-vluchten (flight)

-bevriezing (freeze)

-hormonale en temperatuurregulatie

-honger en dorstgevoelens

-adem en hartslagregulatie

Het reptielenbrein kan niet nadenken of voelen

Oefening

1. Maak 2 groepen en ga tegenover elkaar staan. 

2. 1 van de 2 zet steeds een stap verder naar voren.

3. Voel wat er bij jezelf gebeurt. 

4. Als een grens bereikt is, geef je dit aan.

5. Wissel de rol en doe hetzelfde vanaf stap 2. 

Wat merkte je?

Waar voelde je dit? 

Je brein onder stress

Als er iets gebeurd waar je nare gedachten en gevoelens van krijgt (al dan niet getriggerd door trauma, eerdere ervaringen) dan neemt dit steeds ruimte van het brein in beslag. Dit start bij het zoogdierenbrein. Zodra de emoties te hoog oplopen geeft dit brein een seintje aan het reptielenbrein "we zijn in gevaar!"

Je brein onder stress

- mensenbrein wordt uitgeschakeld

-hartslag en ademhaling zij onregelmatig

-adrenaline schiet omhoog

-reptielenbrein/overlevingsmodus neemt het over

Fight, flight or freeze

- fight; heel boos worden, schreeuwen, iemand  pijn doen, vechten

-flight; wegrennen, helemaal afsluiten, verstoppen

-freeze; niet meer kunnen bewegen, niet uit je woorden komen overmeesterd raken, huilen, 

Oefening

Ga in een kring staan. Bal flink hard je vuisten vooruit. Hou dit 10 sec. vol. Stop!

Wat gebeurde er met je gezicht, je adem, je spanning en hoe kan dit?

Leg uit hoe hoe snel mensen bij spanning alles vastzetten en dat ze op z’n moment minder beweeglijk en minder flexibel zijn. En dat ze dan ook nog eens minder goed kunt nadenken.

Herhaal de opdracht, nu alleen de vuisten aanspannen, rest ontspannen.

Opdracht; jij en stress?

Bespreek in 2 of 3 tallen;

- Wanneer werkte stress/spanning tegen je?

- Wanneer hielp stress/spanning je?

- Wat is jou reactie op stress/spanning? (FFF)

Klassikaal nabespreken.

Actie- reactie

Jouw reactie veroorzaakt ook weer een reactie bij de ander

De ander kan hierdoor ook in zijn/haar reptielenbrein terecht komen

Belangrijk is om weer tot rust te komen, maar hoe doe je dat? 

Wat kun je doen om je rustiger te voelen?

Welk deel van het brein is heel de dag aan het voelen?

1. mensenbrein
2. zoogdierenbrein
3. reptielenbrein

Welk deel van je brein wordt geactiveerd bij stress?

1. mensenbrein
2. zoogdierenbrein
3. reptielenbrein

Wat is van belang om weer terug in het mensenbrein te komen

1. zorgen dat je medestander krijgt
2. voelen waar de grens ligt
3. praten tegen jezelf
4. rustig worden

Hoe kun je de informatie die je in deze les hebt gekregen gebruiken tijdens stage?