Herhalingsles hoofdstukken 5, 6 en 11

• Arbeidsrecht
• MBO
• Studiejaar 3

Herhalingsles hoofdstukken 5, 6 en 11

Arbeidsrecht

Hoofdstuk 5

Rechten en plichten van de werkgever en werknemer

Plichten werknemer

1. Het werk zelf dus persoonlijk verrichten  (art. 7:659 BW) = onderdeel ARBEID
2. Aanwijzingen van de werkgever opvolgen  (art. 7:660BW) = onderdeel GEZAG
3. Goed werknemer zijn (art. 7:611 BW): zich redelijk en billijk gedragen
4. Voldoen aan de identificatieplicht (Wet op de identificatieplicht)

Janneke is begonnen met werken bij een supermarkt. Janneke heeft uitgerekend wat zij aan het einde van de maand verdiend heeft. Op haar rekening krijgt zij minder dan ze verwacht had. Ze vraagt aan haar werkgever om een salarisstrook. Haar werkgever geeft aan dat hij deze niet aan haar hoeft te verstrekken. Klopt dit? Noem ook het wetsartikel!

Plichten werkgever

1. Loon op tijd betalen (art. 7:616 BW) = onderdeel LOON

2. (Elektronische) opgave van loonbedrag (art. 7:626 BW)

3. Goed werkgever zijn (art. 7:611 BW): zich redelijk en billijk gedragen
4. Noodzakelijke scholing mogelijk maken (art. 7:611a BW)
5. Zorgen voor gezonde en veilige werkplek (art. 7:658 BW en Arbowet)
6. Schade vergoeden die veroorzaakt is binnen het werk door wn (art. 7:658 lid 2 BW)
7. Gelijke behandeling toepassen (art. 7:646/648/649 BW)
8. Getuigschrift geven (art. 7:656 BW)
9. Aanpassen van de arbeidsduur (WFW)

De werkdag bij het Summa College van Sophie loopt bijna af. Studenten hebben de hele dag niet naar haar geluisterd en zijn brutaal geweest. Uit boosheid gooit Sophie haar werklaptop van de derde verdieping en dit valt kapot. Moet haar werkgever deze schade betalen?

1. Ja, schade aan werknemer tijdens werk moet betaald worden
2. Nee, zij heeft dit met opzet gedaan
3. Ja, want dit is een goede reden om laptop kapot te gooien

Werkgeversaansprakelijkheid

Art. 7:658 BW

Aansprakelijkheid voor schade die werknemer oploopt tijdens werk (dus schade aan werknemer)

Art. 7:658 lid 1 BW

Zorgplicht van de werkgever

Art. 7:658 lid 2 BW

Werkgever is aansprakelijk voor de schade die de werknemer oploopt tijdens het werk. Behalve als het een gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer

Voorwaarden werkgeversaansprakelijkheid
art. 7:658 lid 2 BW

1. Er is sprake van schade
2. Tijdens uitoefening werk (ruim uitleggen, ook pauzes en bedrijfsuitjes vallen hieronder, dienstreizen ook, maar woon-werkverkeer NIET)
3. Er is geen opzet (met de bedoeling om) of bewuste roekeloosheid (werknemer is onvoorzichtig en weet dat)
4. Werkgever heeft zorgplicht geschonden (onvoldoende veiligheidsmaatregelen)

Sophie is docent bij het Summa College en moet op een maandag surveilleren bij een toets. Het lokaal is erg klein en zij is erg onhandig en valt tijdens de toets over de kabels van de laptops. Hierdoor vallen er drie laptops van studenten kapot op de grond. Is haar werkgever aansprakelijk voor deze schade?

1. Nee, want dit is schade aan derden
2. Nee, zij is onhandig en dus roekeloos geweest
3. Ja, schade aan derden moet door werkgever worden vergoed
4. Nee, de student moet dit zelf vergoeden

Werkgeversaansprakelijkheid

Art. 7:661 BW

Aansprakelijkheid voor schade die de werknemer toebrengt aan het werk of aan derden tijdens het werk, tenzij er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer

Hoofdstuk 6

De collectieve arbeidsovereenkomst

Soorten cao's

1. Ondernemingscao:
Cao tussen werkgever en vakbond(en), bijv. Philips-cao (geldt voor werknemers in één bedrijf)

2. Bedrijfstakcao:
Cao tussen werkgeversorganisatie(s) en vakbond(en), bijv. schoonmaak-cao (geldt voor werknemers in 1 branche)

Werkgever aangesloten bij cao

Wanneer de werkgever aangesloten zit bij de cao, dan geldt deze cao voor alle werknemers. Ook voor de werknemers die geen lid zijn van de vakbond.

Werkgever niet aangesloten bij cao

Wanneer de werkgever niet aangesloten zit bij een cao, dan gelt deze dus niet voor de werknemers. Werknemers en werkgevers maken afspraken die in de individuele arbeidsovereenkomst komt te staan. Ook niet wanneer de werknemer lid is van een vakbond.

Martijn werkt in de horeca en zijn werkgever is niet aangesloten bij een cao, Martijn is lid van een vakbond. De loonsverhoging uit de nieuwe cao wordt algemeen verbindend verklaard. Geldt deze loonsverhoging ook voor Martijn?

1. Nee, want zijn werkgever is niet aangesloten
2. Ja, want hij is lid van een vakbond
3. Ja, want de cao is algemeen verbindend verklaard

Algemeen verbindend verklaren

De minister van sociale zaken en werkgelegenheid kan besluiten een bepaalde cao algemeen verbindend te verklaren. Wanneer dit gebeurt is de cao voor iedereen uit deze bedrijfstak van toepassing, ook wanneer de werkgever niet aangesloten zit bij een cao.

Wat staat er in een cao?

Normatieve bepalingen: bepalingen die normen/regels geven voor individuele wn, bijv. over loon, toeslagen, vakantietoeslag, verlof etc.
ARBEIDSVOORWAARDEN VOOR WNS

Obligatoire bepalingen: bepalingen die alleen gelden tussen de cao-partijen, dus wg/wnorganisaties, bijv. over looptijd cao, overlegtijden etc.
BEDOELD VOOR SOCIALE PARTNERS

Staken

• Recht op staking is sociaal grondrecht, opgenomen in het Europees Sociaal Handvest. Staken betekent stoppen, werk (gedeeltelijk) neerleggen. Dat mag als er een bepaald werknemersbelang wordt nagestreefd.
• Georganiseerde staking: op initiatief van vakbonden
• Wilde staking: geen vakbonden bij betrokken (deze vorm zou eerder onrechtmatig kunnen zijn volgens het oordeel van de rechter)
• Art. 7:628 BW: De werknemer behoudt het recht op het naar tijdruimte vastgestelde loon indien hij de overeengekomen arbeid niet heeft verricht door een oorzaak die in redelijkheid voor rekening van de werkgever behoort te komen. Dus geen werk toch loon, tenzij niet-werken voor rekening wn komt. Staking komt in principe voor rekening van wn, dus hoofdregel is tijdens staking, geen recht op loon.
  

Hoofdstuk 11

Organisatiekunde

Ayse Güzebülük werkt als junior medewerker vastgoed bij Berens Vastgoed bv. Haar taak bestaat uit het in kaart brengen van gemeentelijk vastgoed. Daarnaast overlegt zij met collega’s wat hiermee moet gebeuren. Ayse doet dit werk met plezier en naar behoren. Ook haar leidinggevende merkt dit op. Na het eerste beoordelingsgesprek besluit haar leidinggevende dat Ayse meer verantwoordelijkheid krijgt. Zij gaat voortaan ook over het aan-en verkoopbeleid van het vastgoed. Waarvan is er hier sprake?

1. Taakroulatie
2. Taakverbreding
3. Taakverrijking

Taakverdelingen

• Taakroulatie: werkzaamheden van hetzelfde niveau afwisselen met elkaar (in blokken).

• Taakverruiming/taakverbreding: functie uitbreiden met meerdere werkzaamheden van hetzelfde niveau (afwisseling).

• Taakverrijking: functie uitbreiden met meerdere werkzaamheden van HOGER niveau (afwisseling en verdieping). Hoe meer verantwoordelijkheden, hoe meer motivatie (maar ook meer loon, dus taakverrijking kan niet in alle functies/niveaus).

Na drie jaar als klantenservicemedewerker is Lisa nu verantwoordelijk voor het begeleiden van vijf teamleden en het behalen van targets. Ze wordt vaker om advies gevraagd en denkt mee over de werkwijze van het team. Is hier sprake van promotie of demotie?

1. Promotie
2. Demotie

Promotie en demotie

• Promotie is hoger inkomen, hogere functie.

• Demotie is minder inkomen, lagere functie.

Bij garagebedrijf Van Zomeren werken monteurs en een medewerker voor de verkoop van auto’s. De eigenaar is Diederik van Zomeren. Het bedrijfsresultaat staat voor Diederik voorop. Hij maakt elke dag een planning voor iedereen. Hij controleert op voortgang van de planning en stuurt zijn medewerkers aan. Van welke leiderschapsstijl van Hersey en Blanchard is hier sprake?

1. Instruerende stijl
2. Begeleidende stijl
3. Ondersteunende stijl
4. Delegerende stijl

Leiderschapsstijlen volgens Hersey en Blanchard

Organisatiestructuren

Afleiden uit organogram en voor- en nadelen

• Lijnorganisatie

• Lijn-staforganisatie

• Matrixorganisatie

• Divisiestructuur

• Projectorganisatie

Jeroen is productiemanager bij een elektronica-fabrikant. Hij stuurt het productieteam aan en neemt beslissingen over het productieproces om fouten te voorkomen en deadlines te halen. Zijn beslissingen hebben direct invloed op de productie. Heeft Jeroen of lijn- of staffunctie?

1. Lijnfunctie
2. Staffunctie

Lijn- en staffuncties

• Lijnfunctie: Direct betrokken bij de kernactiviteiten, met beslissingsbevoegdheid binnen de operationele processen.

• Staffunctie: Ondersteunend en adviserend, zonder directe invloed op de operationele processen maar met specifieke expertise.