Les 11

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Dagje Groningen

Bourtange

Groninger museum

hofje

Kade Hoge der A

B C                                               Weekendje Maastricht

Vrijthof

Bonnefanten museum

Sint Jans kerk

fort Sint Jan

zinsvolgorde

wilde. 

zijn.

zijn.

je

de koekjes

de koekjes

nog koffie

op

hier altijd op

... of

... dat

... waarom

Bijzin: conj. / adver.  - subject - rest - verbs

... wie

ze

allemaal

heeft opgegeten.

conjuncties

nevenschikkend

en

of

maar

want

dus

onderschikkend

wanneer, als, terwijl, zodra, voordat, voor, nu, toen, nadat, zolang als, totdat, sinds, doordat, zodat, waardoor, omdat, opdat, indien, mits, tenzij, hoewel, ofschoon, ondanks dat, zoals, alsof, dat, …

blz. 263 - 265

oefening 4 en 5

conjuncties

Waarom ga je niet mee naar de bioscoop? 

Omdat ik die film al heb gezien. 

*Want ik heb die film al gezien.

Ik ga niet mee naar de bioscoop, want ik heb de film al gezien.

Een zin kan met omdat beginnen,

niet met want.

Het voegwoord 'want' kan alleen gebruikt worden om twee zinnen één zin te maken. 

oefening 4 en 5

Kies een plaats

Kies een plaats

www.ns.nl

www.9292ov.nl

't ex kofschip

perfectum

Perfectum

spelen

ge + speel + d

werken

ge + werk + t

gebeuren, betreden, herinneren, verwennen, onthouden

onregelmatige werkwoorden 

uit je hoofd leren

regelmatige werkwoorden -> ge + stam + t of d

't ex kofschip / ex soft ketchup

Nee? 

Dan een d!

gebeuren

gebeuren

r

+d

is gebeurd

ontdekken

ontdekken

k

+t

heeft ontdekt

verhuizen

verhuizen

z

+d

is verhuisd

van richting veranderen
verandering van situatie

reflexief werkwoord

werkwoord dat een 

reflexief pronomen

nodig heeft. 

transitief werkwoord

werkwoord dat een object  nodig heeft

Jan slaat Piet.

Ik vergis me.

zijn

hebben

Het tweede werkwoord is: 
       - zijn

       - blijven 

       - beginnen 

       - kwijtraken 

       - naderen

       - tegenkomen

Jan is verhuisd.

Jan is Piet kwijtgeraakt.

stoppen

1. is gestopt
2. is gestopd

verbazen

1. is verbaazt
2. is verbaazd
3. is verbaast
4. is verbaasd

verven

1. is geverfd
2. is gevervd
3. is geverft
4. is gevervt

nee

+de(n)

ja

+te(n)

10

11

12

13

adjectief

de courgette - een kleine courgette

de paprika - een gele paprika

het tomaatje - een mooi tomaatje

een Turks restaurant

een Turkse bakker

adjectief

de-woorden

jongen

het-woorden

meisje

De jongen (is mooi).

de mooie jongen

een mooie jongen

Het meisje (is mooi).

het mooie meisje

een mooi meisje

de ... courgette

1. klein
2. kleine

een ... courgette

1. klein
2. kleine

het ... café

1. klein
2. kleine

een ... café

1. klein
2. kleine

een ... idee

1. goed
2. goede

een ... film

1. fantastisch
2. fantastische

een ... bril

1. leuk
2. leuke

een ... weekend

1. prettig
2. prettige

adjectief

de-woorden

jongen

het-woorden

meisje

De jongen (is mooi).

de mooie jongen

een mooie jongen

Het meisje (is mooi).

het mooie meisje

een mooi meisje

Eerste file Pinksteren 1955

oefening 19

oefening 22

Vrije tijd

lunchen met een collega

Vrije tijd

afspraak

> -en
> tijden

> transitief (object nodig)

(n)ooit

zelden, bijna nooit

weleens, soms, af en toe,

regelmatig, één keer per week

vaak, meestal

bijna altijd

altijd  <-> (nog) nooit

> met of zonder e bij 'een

verb

adjectief

> meervoud / enkelvoud

> mensen, dieren, planten, dingen, 

   namen & begrippen

(on)regelmatig

de of het

substantief

> uit het hoofd leren / vaste preposities

prepositie

frequentie

was - is - zal

Tijdsaanduiding - blz. 98

opdracht 4 / Taalhulp - blz. 99

praten over het verleden 

blz. 99

van richting veranderen
verandering van situatie

reflexief werkwoord

werkwoord dat een 

reflexief pronomen

nodig heeft. 

transitief werkwoord

werkwoord dat een object  nodig heeft

Jan slaat Piet.

Jan vergist zich.

zijn

hebben

Het tweede werkwoord is: 
       - zijn

       - blijven 

       - beginnen 

       - kwijtraken 

       - naderen

       - tegenkomen

Jan is verhuisd.

Jan is naar Piet gefietst

Jan is Piet kwijtgeraakt.

Jan heeft Piet geslagen.

Jan heeft zich vergist.

Ik ben (mijn ring) verloren.

Ik ben (door Piet) geslagen.

Ik ben (naar school) gefietst / gereisd.

Ik ben verloren.

Ik ben geslagen.

Ik ben schoongemaakt.

Ik ben gebruikt.

Ik ben gebeld.

Ik ben geleerd.

Ik heb (de wedstrijd) verloren.

Ik heb (Piet) geslagen.

Ik heb (40 km) gefietst / gereisd.

k heb verloren.

Ik heb geslagen.

Ik heb schoongemaakt.

Ik heb gebruikt.

Ik heb gebeld.

Ik heb geleerd

zijn

hebben

betekenis

structuur

De Dijk - Ik kan het niet alleen

kantine tennissclub

comparatief en superlatief

comparatief: + -er gevolgd door dan

superlatief: + -st gevolgd (het)

Evenveel als vorige week.

Even slim als zijn zusje.

Tien keer zo groot als dit lokaal.

20 keer zo groot als Nederland.

Hoe verder weg, hoe beter.

Hoe mooier ik het vind, hoe meer ik ervoor wil betalen.

Even ... als ...

Net zo ... als ...

Hoe ..., hoe ...

goed - beter - best

veel - meer - meest

weinig - minder - minst

graag - liever - liefst

Bløf

Wie gaat graag naar de Verenigde Staten van Amerkia?

Zij gaat liever naar China.

Ik ga het liefst naar Italië.

Wat doe jij het liefst?

Jij en je twee vrienden maken een stedengrip naar Bacelona. Bespreek en vergelijk drie hotels. 

Gebruik de comparatief en de superlatief. 

Welk hotel kiezen julie en waarom?

Wonen

hier = dichtbij 

de - deze

het - dit

daar = verder weg

de - die

het - dat

Demonstratief pronomen

blz. 124, opdracht 4

blz. 254, opdracht 41

personaal pronomen singular

subject

object

personaal pronomen plural

subject

object