H6 Zuren en basen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Opdrachten H6

14, 15, 21, 22, 28, 30, 32, 38, 39, 40, 42, 50, 51, 53, 56, 57.

De pH schaal

Zuren

• Een zuur is een deeltje wat één of meerdere H+ ionen kan afstaan aan een base.
• Ook wel een H+ donor genoemd.
• Hoe meer H+ in oplossing, hoe zuurder de oplossing (dus hoe lager de pH).
• Bij een alkaanzuur, wordt de H+ van de zuurgroep afgestaan.

sterke zuren 

Notatie sterk zuur.

Bij een sterk zuur is er volledige ionisatie.

Waterstofchloride opgelost in water heeft de volgende notatie:

H⁺ (aq)  +   Cl^- (aq)

Notatie zwak zuur

Bij een zwak zuur is de ionisatie niet volledig de notatie van een azijnzuur oplossing in water is:

CH₃ COOH (aq)

Oefening zuren 

Geef de notatie van zoutzuur

Notatie zoutzuur

 H⁺ (aq) + Cl^- (aq)

Ik heb van zoutzuur en zwavelzuur 0,1M. In welke van de twee is meer H+ aanwezig?

1. Zoutzuur
2. Zwavelzuur
3. Ze bevatten beide evenveel H+-ionen.

Definitie van een base

1. Een base is een stof die H⁺ kan opnemen
2. Basen in oplossing bevatten vaak OH^{- .}


3. Geconcentreerde basen hebben een bijtende werking op huid en slijmvliezen (net als zuren)

Basen, onthouden!

Zuur-Base reacties

OH^- als base:          H⁺ + OH^- --> H₂O

O^2- als base:           2H⁺ + O^2- --> H₂O

CO₃^2- als base:      2H⁺ + CO₃^2- --> CO₂ + H₂O

NH₃ als base:         H⁺ + NH₃ --> NH₄⁺

HCO₃^- als base:     H⁺ + HCO₃^- --> CO₂ + H₂O

Belangrijkste basische oplossingen

Herkennen zuur-base reactie

Staat ook met meer voorbeelden in 6.4!

Is dit een zuur-base reactie? Leg uit. 

  2 H⁺ (aq) + MgO (s) → Mg²⁺ (aq) + H₂O (l)

Examenvraag 2023 - II

Herhaling pH berekening

pH en pOH

pH is de concentratie [H⁺] op een logaritmische schaal. 

pH = - log [H⁺]

[H⁺] = 10^-pH

pH en pOH

pOH is de concentratie [OH^-] op een logaritmische schaal. 

pOH = - log [OH^-]

[OH^-] = 10^-pOH

Significantie

Het aantal decimalen bij pH-waarde = 

aantal significante cijfers in [H⁺].

 [H⁺] = 3,5 x 10^-4 mol/L

pH = 3,46

De [H+] in een oplossing is 3,4 x 10 -3 M.
Bereken de pH van deze oplossing.

De pH van een oplossing 4,16.
Bereken de [H+] in deze oplossing.

Bereken pH basische oplossing

Bij het bereken van de pH van een basische oplossing geldt voor de significantie weer dat het aantal significante cijfers in de concentratie, het aantal decimalen is van de pH.

We gebruiken de volgende formules:

pOH = - log [OH^- ]   

[OH^- ] = 10 ^-pOH 

pH + pOH = 14

Bereken de pOH van een basische oplossing met [OH^-] is 3,15.10^-4 mol/L.

1. 3,50
2. - 3,50
3. - 3,502
4. 3,502

uitleg

[OH-] = 3,15.10-4 mol / L

pOH = - log (0,000315) = 3,501689........

concentratie --> 3 significante cijfers
pOH --> 3 decimalen                                                         

dus pOH = 3,502

pH = 14,0 - 3,502 = 

Afronding

Maak de opdrachten van H6:

14, 15, 21, 22, 28, 30, 32, 38, 39, 40, 42, 50, 51, 53, 56, 57