H3 rekenen met ADI, mol en energie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

ADI

Aanvaarde dagelijkse inname

Hoe groter je lichaam is

Hoe minder last je hebt van giftige stoffen

De stoffen worden verspreid over je hele lichaam

Voorbeeld

Een persoon weegt 100 kg. Hij krijgt 25 gram van een stof binnen waarvan je 0,3 gram per kg lichaamsgewicht mag binnenkrijgen.

Is dit schadelijk voor de persoon?

Uitwerking

Gegevens: persoon 100 kg. 

25 gram stof

0,3 gram per kg lichaamsgewicht 

Berekening:

Uitwerking

Gegevens: persoon 100 kg. 

25 gram stof

0,3 gram per kg lichaamsgewicht 

Berekening:

Uitwerking

Gegevens: persoon 100 kg. 

25 gram stof

0,3 gram per kg lichaamsgewicht 

Conclusie:

30 gram mag, dus 25 gram is nog geen probleem

Een persoon weegt 75 kg. Hij krijgt 25 gram van een stof binnen waarvan je 0,3 gram per kg lichaamsgewicht mag binnenkrijgen.
Hoeveel mag de persoon binnenkrijgen?

1. 0,3 gram
2. 25 gram
3. 22,5 gram
4. 75 gram

Een persoon weegt 50 kg. Hij krijgt in een week
100 gram van een stof binnen waarvan je
0,3 gram per kg lichaamsgewicht per dag mag binnenkrijgen.
Hoeveel mag hij in een week binnenkrijgen?

1. 5000 gram
2. 105 gram
3. 30 gram
4. 2,1 gram

Zoetkracht

Suikervervangers

De zoetkracht geeft aan hoeveel keer je minder nodig hebt van een zoetstof om dezelfde zoetheid te krijgen als suiker.

Voorbeeld 1

Sacharine heeft een zoetkracht van 400

In een frisdrank zit normaal per liter 300 gram suiker. 

Hoeveel sacharine is nodig in de Zero-versie van deze drank?

Uitwerking

Zoetkracht van sacharine is 400

Normaal 300 gram suiker per liter

Nu: Zero, dus 0 gram suiker; dus alle suiker is vervangen

Uitwerking

Zoetkracht van sacharine is 400

Normaal 300 gram suiker per liter

Nu: Zero, dus 0 gram suiker; dus alle suiker is vervangen

Uitwerking

Alles suiker moet vervangen worden door sacharine. Dat betekent dus 300 gram suiker.

1 gram sacharine is net zo zoet als 400 gram suiker, 

dus 0,75 gram sacharine is net zo zoet als 300 gram suiker.

Voorbeeld 2

Sacharine heeft een zoetkracht van 400

In een frisdrank zit normaal per liter 300 gram suiker. 

Hoeveel sacharine is nodig in de light-versie van deze drank waar maar 100 gram suiker in zit per liter?

Uitwerking

Zoetkracht van sacharine is 400

Normaal 300 gram suiker per liter

Nu: 100 gram suiker; nog '200 gram suiker' nodig

Uitwerking

Zoetkracht van sacharine is 400

Normaal 300 gram suiker per liter

Nu: 100 gram suiker; nog '200 gram suiker' nodig

De zoetkracht van stof X is 500.
Een frisdrank bevat normaal 300 gram suiker per liter. In de Light versie zit maar 50 gram suiker.
Hoeveel gram stof X is nodig?

1. 50
2. 30
3. 5
4. 0,5

Rekenen in de scheikunde

ADI, zoetkracht en energie

Energie

Van Joule naar calorieën

Energie

eenheden: Joule

en calorieën (ouderwets, maar nog steeds gebruikt)

en Cal (eigenlijk gewoon kilocalorieën) = kcal

Voorbeeld 1

Op het etiket van een frisdrank staat dat er 110 kJ aanwezig is 

in 100mL.

Hoeveel calorieën zijn dit?

1 cal = 4,18 Joule

Uitwerking

1 cal = 4,18 Joule

110kJ per 100 mL

Uitwerking

1 cal = 4,18 Joule

110kJ per 100 mL

Voorbeeld 2

Op het etiket van een frisdrank staat dat er 110 kJ aanwezig is 

in 100mL.

Hoeveel Calorieën zijn dit?

1 Cal = 1000 calorieën

1 calorie = 4,18 Joule

Uitwerking

1 cal = 4,18 Joule

1 Cal = 1000 cal

dus: 1 Cal = 4180 Joule of 4,18 kJ                              110kJ per 100 mL

Uitwerking

1 cal = 4,18 Joule

1 Cal = 1000 cal

dus: 1 Cal = 4180 Joule of 4,18 kJ                              110kJ per 100 mL

Op het etiket van een frisdrank staat dat er 209 kJ aanwezig is in 100mL.
Hoeveel Calorieën zijn dit per liter?
1 Cal = 1000 calorieën; 1 calorie = 4,18 Joule

1. 50
2. 500
3. 5000
4. 50000

Had je 50 als antwoord?

209 kJ per 100 mL

dus 2090 kJ = 2.090.000 J per 1.000 mL (1 liter)

4.180 Joule per Cal

2.090.000 J / 4.180 = 500 Cal

Wat heb je vandaag geleerd?
Noem 1 ding