VEI 1.4 schimmelrijk en bacterierijk 2021 2022

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Bacteriën & schimmels

Goedemorgen allemaal! 

Ga rustig op je plek zitten (plattegrond)

Neem voor je: schrift, boek, pen en een device.

Planning

theorie schimmel

theorie bacterie

opdrachten maken

Leerdoel

• de kenmerken van schimmels en bacterien leren kennen
• de verschillen en overeenkomsten van beiden kunnen noemen

Welk onderdeel had een dierlijke cel niet

1. Celkern
2. Celmenbraan
3. Celwand
4. Cytoplasma

Schimmel

Uit welke delen bestaat een schimmel?

• Zwamvlok: netwerk van dunne draden
• op  de zwamvlok groeien aan de bovenkant bolletjes= sporenkapsels
• In de sporenkapsels worden sporen gemaakt
• spore= voortplantingscel van een schimmel

Paddenstoelen zijn schimmels met grote organen voor voortplanting

kenmerken schimmels

• sporen
• eencellig (gist) of meercellig (paddestoelen)
• reducenten = opruimers zijn nuttig of schadelijk

Celkenmerken 4 Rijken

	celkern	celwand	bladgroen - korrels	vacuole
planten	ja	ja	ja	ja
dieren	ja	nee	nee	nee
schimmels	ja	ja	nee	ja
bacteriën

Hoe ziet een bacteriecel eruit?

Eén cel met drie onderdelen:

• celwand
• celmembraan
• cytoplasma

Geen celkern!

DNA liggen los in cytoplasma

Celkenmerken 4 Rijken

	celkern	celwand	bladgroen - korrels	vacuole
planten	ja	ja	ja	ja
dieren	ja	nee	nee	nee
schimmels	ja	ja	nee	ja
bacteriën	nee	ja	nee	nee

Bacteriecel

Celwand - stevigheid

Cytoplasma - stroperige vloeistof waar celorganellen in liggen

Celmembraan - bepaalt welke stoffen de cel in en uit gaan

Geen celkern, wel losliggend DNA

Soms een zweepstaart

Bacterie met zweepharen

Hoe vermeerderen schimmels en bacteriën?

• Schimmels: door sporen

• Bacteriën: door ongeslachtelijke voortplanting namelijk door deling 

Celdeling

raadsel

Je hebt 1 bacterie in een bakje yoghurt.
Deze bacterie deelt zich elke 20 minuten.
Hoeveel bacteriën heb je dan na 3 uur?

• 1, 2, 4, 8, 16, 32, 64, 128, 256

0

Schimmels & B:acteriën houden van

• Niet té warm (100 graden) en niet té koud (0 graden)
• Genoeg vocht
• Genoeg zuurstof
• Genoeg voedingsstoffen
• Niet te veel zuur in de omgeving

Dus om voedsel lang goed te bewaren...........

Conserveren (bewaren)

Om je eten lang te bewaren wil je het de bacteriën en schimmels zo moeilijk mogelijk maken door:

• drogen
  
• verhitten
• koelen
• conserveermiddel toevoegen
• vacuüm verpakken

Drogen

Vocht uit voedsel halen, zo kan de reducent (schimmels en bacterieën) niet leven!

Pasteuriseren

Verhitten tot 70 graden Celsius, meeste schimmels en bacteriën gaan dood

(Sommige bacteriën overleven wel!)

Steriliseren

Verhitten tot 120 graden Celsius of meer

Alle reducenten gaan dood

Lang houdbaar!

Koelen (invriezen)

Bij lage temperatuur kunnen reducenten niet voortplanten. 

In de koelkast is groei langzaam.

In de vriezer is groei niet mogelijk.

Conserveermiddelen

Toevoegen van azijn, suiker, zout, of alcohol wat groei stopt

Vacuüm verpakken

Zuurstof (lucht) uit de verpakking halen. 

opdrachten maken

Par. 1.4 opdrachten in Noordhoff maken