Spelling 5.8

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Spelling 5.8

Les 1

Leg op tafel:

- werkboek

- schrift

- pen

- laptop

Planning

• Maken instapopdracht 1
  
• Vragen LU
  
• Aantekeningen
  
• Vragen LU
  

Lesdoelen

Aan het einde van de les...

> kun je voltooid deelwoorden spellen

> kun je bijvoeglijk naamwoorden spellen

Maken: instapopdracht 1

Klaar? Werkblad woordsoorten.

Voltooid deelwoord?

Voltooid deelwoord

In een zin met een voltooid deelwoord staan vaak de werkwoorden hebben, worden of zijn. 

Ook staat het voltooid deelwoord vaak achteraan in de zin.

Een voltooid deelwoord kan beginnen met ge-, be-, ver-, ont-, er-, of her-:

- Hij heeft zijn baas bedankt.               

- Dat gebouw is ontworpen door Rem Koolhaas.

Voltooide deelwoorden van sterke werkwoorden eindigen meestal op -(e)n:

- slapen – heeft geslapen

- staan – heeft gestaan

Voltooid deelwoord

Voltooide deelwoorden van zwakke werkwoorden eindigen op -d of -t. 

Om te bepalen of het -d of -t wordt, kun je twee manieren gebruiken:

1) het woord langer maken;

2) ’T KoFSCHiP X gebruiken. Is de laatste letter van de stam van het werkwoord een -t, -k, -f, -s, -ch, -p, -x dan schrijf je -t. In alle andere gevallen schrijf je –d:

Voltooid deelwoord

Let op! Soms hoor je geen verschil tussen de persoonsvorm en het voltooid deelwoord, maar schrijf je beide vormen wel anders:

- De leerling herinnert zich alles. – De leerling heeft zich alles herinnerd.

- Marc vertelt een lang verhaal. – Marc heeft een lang verhaal verteld.

Volt. dw.
Hij is naar zijn fatbike (lopen).

Volt. dw.
Hij had dat (hopen).

Volt. dw.
Heeft Lieke dat (betalen).

Maken 5.8

Had je bij opdracht 1 geen of één fout bij de voltooid deelwoorden? Maak: 4, 5, 6, 8, 9

Meer dan één fout? Maak: 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10

Spelling 5.8

Les 2

Leg op tafel:

- werkboek

- schrift

- pen

- laptop

Planning

• Vragen LU
  
• Aantekeningen
  
• Vragen LU
  
• Maken 5.8

Lesdoelen

Aan het einde van de les...

> kun je voltooid deelwoorden spellen

> kun je bijvoeglijk naamwoorden spellen

Hoe schrijf je het woord tussenhaakjes in de volgende zin?

De (gezond) maaltijd.

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord (bn) zegt wat over het zelfstandig naamwoord (zn):

de maaltijd – de gezonde maaltijd;

het mes - het scherpe mes

Vaak plak je een -e achter het bn. Soms doe je dat niet. Zn die beginnen met het, kunnen  zonder -e geschreven worden wanneer er een staat i.p.v. het.

- een gezonde maaltijd; een scherp mes

Bijvoeglijk naamwoord

• Stoffelijk bijvoeglijke naamwoorden schrijf je met ­-en­:

- de wollen sjaal; het rieten dak; de gouden ring.

Er zijn uitzonderingen: 

- een aluminium fiets; een plastic pop.

• Het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord:

- de gezochte man; de uitgereikte medaille; het bezette pand; de gewonnen wedstrijd

De vuistregel hierbij is: schrijf het voltooid deelwoord zo kort mogelijk.

Let op: bezette en gewonnen worden met een dubbele letter geschreven vanwege de uitspraak.

Schrijf het woord tussenhaakjes goed op:

De (uitverkoop) kleding.

Schrijf het woord tussenhaakjes goed op:

De kleding is (uitverkoop).

Schrijf het woord tussenhaakjes goed op:

Het (hout) dak.

Als/dan?
Hij is even groot ... ik.

1. als
2. dan

Als/dan?
Jan heeft meer bloemen geplukt ... ik.

1. als
2. dan

Trappen van vergelijking

De trappen van vergelijking worden gebruikt om twee of meer zaken met elkaar te vergelijken.

Trap 1: • De stellende trap geeft aan dat zaken gelijk of gelijkwaardig zijn:

Hij is net zo vrolijk als ik.

Bij de stellende trap gebruik je als.

Trap 2: • De vergrotende trap geeft aan dat zaken niet gelijk of gelijkwaardig zijn:

Hij is vrolijker dan ik.

Bij de vergrotende trap gebruik je dan.

Trap 3: • Bij de overtreffende trap geef je aan dat de ene zaak alle andere overtreft:

Hij is de vrolijkste van de klas.

Aantekening trappen van vergelijking

Hij is de (groot).... jongen van ons allemaal.

Welke trap en vul de juiste vorm van het woord in.

Hij is (groot)...... (als/dan) ik.

Neem de zin correct over.

Maken 5.8

Aantekeningen overschrijven 5.8

T/m opdracht 20

Spelling 5.8

Les 3

Leg op tafel:

- werkboek

- schrift

- pen

- laptop

Planning

• Maken instapopdracht 1
  
• Vragen LU
  
• Aantekeningen
  
• Vragen LU
  

Lesdoelen

Aan het einde van de les...

> kun je voltooid deelwoorden spellen

> kun je bijvoeglijk naamwoorden spellen