5.8 Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

Welkom!

Op de hoek van je tafel:

- Agenda

- Etui/pen

- Werkboek/laptop

- Schrift/blaadje

Vandaag

Dictee 4.8

Uitleg 5.8

Dictee 5.8

Aan de slag

5.8 Spelling

In deze paragraaf leer je:

- hoe je een voltooid deelwoord spelt;

- hoe je bijvoeglijke naamwoorden spelt;

- hoe je trappen van vergelijking maakt;

- tien dicteewoorden.

5.8 - Voltooid deelwoord

Wat is er gisteren gebeurd?

Ik heb een nieuwe tas ontworpen.

Waarom is de les niet uitgevallen?

Hij heeft een lang verhaal verteld. 

5.8 - Voltooid deelwoord

Wat is er gisteren gebeurd?

Ik heb een nieuwe tas ontworpen.

Waarom is de les niet uitgevallen?

Hij heeft een lang verhaal verteld. 

5.8 - Voltooid deelwoord

- Het voltooid deelwoord is nooit het enige werkwoord in de zin: meestal staat er een vorm van het werkwoord hebben, worden of zijn bij. Die vorm is vaak de persoonsvorm.

- Het voltooid deelwoord staat meestal achteraan in de zin. 

5.8 - Voltooid deelwoord

Voltooide deelwoorden van zwakke werkwoorden eindigen op -d of -­t. Om te bepalen of het -d of -t wordt, kun je twee manieren gebruiken:

1 het woord langer maken;

2 ’T KoFSCHiP X gebruiken. Is de laatste letter van de stam van het werkwoord een -t, -k, -f, -s, -ch, -p, -x dan schrijf je -t. In alle andere gevallen schrijf je –d:

5.8 - Voltooid deelwoord

Schrijf van elke zin de persoonsvorm op. Zit er een voltooid deelwoord in de zin? Schrijf die dan ook op. 

1. Wat bedoeld hij met 'in vorm' zijn?

2. Er is een hoop gebeurd vandaag.

3. Er gebeurde helemaal niets in deze film.

4. Ik heb alles nog eens herhaald voor toets.

5. Help, de prinses is ontvoerd!

5.8 - Voltooid deelwoord

Schrijf van elke zin de persoonsvorm op. Zit er een voltooid deelwoord in de zin? Schrijf die dan ook op. 

1. Wat bedoeld hij met 'in vorm' zijn?

2. Er is een hoop gebeurd vandaag.

3. Er gebeurde helemaal niets in deze film.

4. Ik heb alles nog eens herhaald voor toets.

5. Help, de prinses is ontvoerd!

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord zegt altijd iets over een zelfstandig naamwoord:

De maaltijd - de gezonde maaltijd

Het mes - het scherpe mes

Meestal schrijf je een -e achter het bn (scherpe, gezonde)

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

Maar waarom gaat dat hier anders?

een gezonde maaltijd

een scherp mes

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

In de meeste gevallen plaats je -e achter het bijvoeglijk naamwoord. Soms is dat niet het geval, wanneer een onzijdig zelfstandig naamwoord (een het-woord) wordt voorafgegaan door een:

een gezonde maaltijd; een scherp mes

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

• Stoffelijk bijvoeglijke naamwoorden schrijf je met ­-en­:

de wollen sjaal; het rieten dak; de gouden ring.

Er zijn uitzonderingen: een aluminium fiets; een plastic pop.

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

• Het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord:

de gezochte man; de uitgereikte medaille; het bezette pand; de gewonnen wedstrijd

De vuistregel hierbij is: schrijf het voltooid deelwoord zo kort mogelijk.

Let op: bezette en gewonnen worden met een dubbele letter geschreven vanwege de uitspraak.

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

Hoe schrijf je de bijvoeglijke naamwoorden? Maak de opdracht.

1. Vanmorgen sliep ze door haar (kapot) ..... wekker heen.

2. Razendsnel trok ze haar (nieuw) ..... jurk aan.

3. Ze trok haar (leer) ..... schoenen aan.

4. Op haar (rood) ..... fiets ging ze naar school.

5. Ze fietste door de (smal) ..... straat.

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

Hoe schrijf je de bijvoeglijke naamwoorden? Maak de opdracht.

1. Vanmorgen sliep ze door haar kapotte wekker heen.

2. Razendsnel trok ze haar nieuwe jurk aan.

3. Ze trok haar leren schoenen aan.

4. Op haar rode fiets ging ze naar school.

5. Ze fietste door de smalle straat.

5.8 - Bijvoeglijk naamwoord

Hoe schrijf je de bijvoeglijke naamwoorden? Maak de opdracht.

1. Vanmorgen sliep ze door haar kapotte wekker heen.

2. Razendsnel trok ze haar nieuwe jurk aan.

3. Ze trok haar leren schoenen aan.

4. Op haar rode fiets ging ze naar school.

5. Ze fietste door de smalle straat.

5.8 - Trappen van vergelijking

De trappen van vergelijking worden gebruikt om twee of meer zaken met elkaar te vergelijken.

 

Er zijn drie trappen: de stellende trap, de vergrotende trap en de overtreffende trap.

5.8 - Trappen van vergelijking

• De stellende trap geeft aan dat zaken gelijk of gelijkwaardig zijn:

Hij is net zo vrolijk als ik.

Bij de stellende trap gebruik je als.

5.8 - Trappen van vergelijking

Er zijn ook uitzonderingen: