V5. Verlichting sprint 5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Geschiedenis klas 5 - sprint 5

Moderniteit; Verlichting, Energietransities & Schuld & Boete

Voorbereiding:

- Zie planning op SOM & ELO

In de les: 

- Binnen = Beginnen: Stand-up

- Verlichte wereld & mensenrechten. 

- werken aan sprintplanning. 

- Afsluiting

Huiswerk volgende les: 

Deelvragen: 

- In welke mate spelen verlichtingsideeën een rol in onze moderne visie op mensenrechten, rechtvaardigheid, gelijkheid en vrijheid?

- Hoe kunnen we schuldvragen in de geschiedenis op een historisch verantwoorde manier stellen en beantwoorden?

- Welke lessen kunnen we trekken uit de geschiedenis van energietransities?

- In hoeverre zijn verlichtingsidealen, vragen rond schuld & boete en energietransities een bepalend onderdeel van de moderne tijd?

5.1.

Een verlichte wereld? 

- Liberalisme

- Nationalisme

- Socialisme

- Feminisme

- Confessionalisme

Een verlichte wereld? 

- Liberalisme

- Nationalisme

- Socialisme

- Feminisme

- Confessionalisme

Geschiedenis klas 5 - sprint 5

Moderniteit; Verlichting, Energietransities & Schuld & Boete

Voorbereiding:

- Zie planning op SOM & ELO

In de les: 

- Binnen = Beginnen: Stand-up

- Moderniteit, Verlichting & schuldvragen. 

- werken aan sprintplanning. 

- Afsluiting

Huiswerk volgende les: 

Deelvragen: 

- Hoe kunnen we schuldvragen in de geschiedenis op een historisch verantwoorde manier stellen en beantwoorden?

- In hoeverre zijn verlichtingsidealen, vragen rond schuld & boete en energietransities een bepalend onderdeel van de moderne tijd?

5.2.

Geschiedenis klas 5 - sprint 5

Moderniteit; Verlichting, Energietransities & Schuld & Boete

Voorbereiding:

- Zie planning op SOM & ELO

In de les: 

- Binnen = Beginnen: Stand-up

- Moderniteit & energietransities

- werken aan sprintplanning. 

- Afsluiting

Huiswerk volgende les: 

Deelvragen: 

- Welke lessen kunnen we trekken uit de geschiedenis van energietransities?

- In hoeverre zijn verlichtingsidealen, vragen rond schuld & boete en energietransities een bepalend onderdeel van de moderne tijd?

5.3.

Geschiedenis klas 5 - sprint 5

Moderniteit; Verlichting, Energietransities & Schuld & Boete

Voorbereiding:

- Zie planning op SOM & ELO

In de les: 

- Binnen = Beginnen: Stand-up

- Oplevering

- werken aan sprintplanning. 

- Afsluiting

Huiswerk volgende les: 

Deelvragen: 

- In welke mate spelen verlichtingsideeën een rol in onze moderne visie op mensenrechten, rechtvaardigheid, gelijkheid en vrijheid?

- Hoe kunnen we schuldvragen in de geschiedenis op een historisch verantwoorde manier stellen en beantwoorden?

- Welke lessen kunnen we trekken uit de geschiedenis van energietransities?

- In hoeverre zijn verlichtingsidealen, vragen rond schuld & boete en energietransities een bepalend onderdeel van de moderne tijd?

5.4.

Geschiedenis klas 5 

Verlichting; vrijheid, rechtvaardigheid & zingeving

Voorbereiding:

- Zie planning op SOM & ELO

In de les: 

- Binnen = Beginnen: deelvraag en voorkennis

- Poetin en internationaal strafhof

- Zelfstandig werken

- Afsluiting

Huiswerk volgende les: 

Deelvraag: 

In welke mate verlichtingsideeën een rol spelen in onze moderne visie op mensenrechten, rechtvaardigheid, gelijkheid en vrijheid? 

Sprint 3: Verlichting, religie, slavernij & abolitionisme

1

De schuldvraag in de geschiedenis

1. Zijn er schuldigen aan te wijzen?

2. Hoe kijken de betrokkenen zelf naar de schuldvraag?

3. Doet de schuldvraag recht aan wat er daadwerkelijk gebeurd is? (waarheidsvinding)

4. Welke (internationale) belangen spelen er mee bij het aanwijzen van schuldigen? 

5. Hoe moeten schuldigen bestraft worden? (op welke basis)

6. Wat zeggen historici over deze schuldvraag? 

1. Zijn er schuldigen aan te wijzen?

- Schuldig vs. verantwoordelijk; wat betekent dat?

- Is er sprake van opzet?

- Eén of meerdere mensen verantwoordelijk?

- Zijn er andere factoren in het spel? 

2. Hoe kijken de betrokkenen zelf naar de schuldvraag?

- Zijn direct betrokkenen nog in leven? 

- Welke invloed heeft dat op de waarheidsvinding? 

3. Doet de schuldvraag recht aan wat er daadwerkelijk gebeurd is?

- Waarheidsvinding is moeilijker als je ervan uitgaat dat er altijd iemand of iets schuldig is. 

- Soms is het moeilijk om de waarheid onder ogen te zien. 

- Relativeren en vergelijken van feiten en gebeurtenissen. 

- "Whataboutisme"

4. Welke (internationale) belangen spelen er mee?

Identiteit: 

Politiek: 

Moreel kompas: 

Praktische les: 

5. Hoe moeten schuldigen bestraft worden? 

- Wat is de basis van internationaal (oorlogs)recht? 

In hoeverre spelen verlichtingsideeen hierin een rol?

- Scheiding der machten

- Volkssoevereiniteit

- het sociaal contract 

- Natuur-/grondrechten

- religieuze tolerantie

Internationaal strafhof Den Haag

Vier soorten misdrijven: 

- het misdrijf genocide: een ander woord voor volkenmoord.

- misdrijven tegen de menselijkheid: misdaden tegen bevolkingsgroepen, in of buiten oorlogstijd, zoals aanvallen op de burgerbevolking, etnische zuiveringen en seksueel geweld.

- oorlogsmisdrijven: ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht tegen burgers of militairen.

- het misdrijf agressie: het plannen, voorbereiden, in gang zetten of zelf uitvoeren van een agressieoorlog in strijd met het Handvest van de Verenigde Naties (VN).

Geneefse conventie art. 3

Schendingen van de Geneefse Verdragen. 

In het gemeenschappelijk artikel 3 van de Geneefse Verdragen inzake het humanitaire oorlogsrecht, uit 1949, staan daden opgesomd die altijd verboden zijn, ook als het om een niet-internationaal conflict gaat. 

Die daden zijn onder meer: marteling, verminking, lijfstraffen, het nemen van gijzelaars, daden van terrorisme, ‘schendingen van de menselijke waardigheid‘ waaronder verkrachting en gedwongen prostitutie, plundering en terechtstellingen zonder proces.

6. Wat zeggen historici over de schuldvraag? 

- Schuldvraag vs. wat er daadwerkelijk gebeurd is. 

- In hoeverre komen deze overeen?

- Waarom is het moeilijk om dit vast te stellen. 

Aan het werk

- Opdracht 3 & 5 (blz. 180 wb)

- Blz. 182-183 HB