Grammatica M3: zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Deze les

Startopdracht: zinnen ontleden

Uitleg: zinsdelen benoemen

Maken: opdracht 5 t/m 7 (blz. 28 en 29).

Klaar? Kijk de opdrachten van Woordenschat na. 

Terugblikken: 

Wat kun je na deze les?
- de persoonsvorm, het gezegde, het lijdend voorwerp, het meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling  benoemen van een zin.

https:

Wat is het gezegde in deze zin?
De politie heeft gisteren een man aangehouden.

Noteer het ow en het lv uit de volgende zin.
De politie heeft gisteren een man aangehouden.

Noteer het meewerkend voorwerp uit de volgende zin.
Geert schonk cola voor Stephan in.

Zinsdelen: ontleden

De persoonsvorm: Gebruik de tijdproef!
Het onderwerp: Wie (soms: Wat) + pv?
Het (werkwoordelijk) gezegde: alle werkwoorden in de zin
Het lijdend voorwerp: Wat (soms: Wie) + gez + ow?
Het meewerkend voorwerp: Aan (soms: voor) wie + gez + ow + lv?
De bijwoordelijke bepaling: alles wat overblijft. (Waar? Waarheen? Waarover? Waarom? Waardoor? Waarvandaan? Wanneer? Hoe?) 

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en).
Mijn oma gaf mij een zoen tijdens de bruiloft van mijn oom.

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin?
Door een val van zijn fiets heeft mijn broer zijn arm gebroken.

1. een val
2. mijn broer
3. zijn arm
4. zijn fiets

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin?
Gisteren leende mijn fiets aan Bram.

1. gisteren
2. mijn fiets
3. leende
4. aan Bram

Het werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in de zin noemen we samen het werkwoordelijk gezegde (wwg). Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit één of meer werkwoorden.

Voorbeeld: De man heeft vandaag een nieuwe auto gekocht.
wwg = heeft gekocht 

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin?
Mijn moeder heeft cola ingeschonken.

Wat is het onderwerp en het lijdend voorwerp in de zin?
Heb jij weleens een olifant in het echt gezien?