12.3 Aspecifieke afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Plaats hieronder je vragen over 12.2

Maak een foto van je (nagekeken) opgaven bij 11.2

Doelstelling

Je kunt uitleggen hoe de aspecifieke afweer de groei van een populatie ziekteverwekkers kan inperken en de specifieke afweer kan activeren.

Je kunt beredeneren voor welk type ziekteverwekker de verschillende onderdelen van het complementsysteem geschikt zijn.

complementsysteem, ontstekingsreactie, Natural Killer (NK) cellen.

Werkwijze

1. Kijk globaal naar de instructie en beslis of je die nodig hebt
2. Daarna volgt vaak een vraag.

Blijkt dat je de instructie eigenlijk niet nodig had? Blader dan voortaan wat sneller door.

Heb je de instrucie niet gevolgd en lukt de vraag niet, volg 'm alsnog

Samenvatting 12.2

barriere 1, buiten houden van ziekteverwekkers

barriere 2, aspecifieke afweer: detectie, eerste bestrijding en activatie van de specifieke afweer

barriere 3, specifieke afweer: gerichte bestrijding van een specifieke ziekteverwekker

antigeen (gemeen): molecuul waaraan een ziekteverwekker herkend wordt.

antistof (tof): molecuul waarmee het lichaam de ziekteverwekker bestrijd.

Beredeneer aan de hand van minimaal 3 levenskenmerken of het corona-virus een levend organisme is

BINAS 77: Noem de kenmerken die alle virussen gemeenschappelijk hebben qua anatomie en werking.

Kenmerken Virus

Anatomie:

Ze hebben allemaal een envelop/kapsel en erfelijke informatie (enkel of dubbel strengs,  DNA of RNA

Werking BINAS 77C/D:

Herkenning Gastheercel

Binnenbrengen erfelijk materiaal

Gastheercel gebruiken voor replicatie erfelijk materiaal en de productie van viruseiwitten.

Complement

eiwitten die aanwezig zijn in bloedplasma, weefselvloeistof en lymfe.

BINAS 84

Complement

functies:

1. Lysis: het doorboren van cellen van ziekteverwekkers
   
2. Chemotaxis: Het aantrekken van fagocyterende cellen bij de ontstekingsreactie.
3. Opsonisatie: Het markeren van ziekteverwekkers, zodat deze (makkelijker) gefagocyteerd kunnen worden
   

VIDEO

op de volgende dia staat een engelstalige video. Hierin kun je zien hoe de complementeiwitten werken. De verschillende  eiwitnamen en nummers hoef je NIET te kennen.

Ook fagocytose (phagocytosis) wordt even kort herhaald

Ontstekingsreactie

1. Bij een wond dringen bacterien binnen / Cellen zijn beschadigd
2. Sentinel cellen detecteren dit (Macrofagen/Dendritische cellen)
3. Sentinel cellen produceren signaalstoffen, waardoor:

-mestcellen in het weefsel histamine afgeven: dit veroorzaakt bloedvatverwijding en verhoogt de doorlaatbaarheid voor bloedplasma

-neutrofiele granulocieten uit de bloedbaan het weefsel binnen kunnen dringen en daar bacterien gaan fagocyteren.

https://www.youtube.com/watch?v=iVCXRa8FdP0

De signaalstoffen die macrofagen produceren na een weefselbeschadiging werken......

1. endocrien
2. exocrien
3. paracrien

Leg uit waardoor bij een ontstekingsreactie weefsel rood wordt en opzwelt,

Wat zou er mis gaan als afweercellen ook MHC-I moleculen zouden gebruiken om virusdeeltjes te presenteren?

HUISWERK

maak de vragen bij 11.3 en kijk deze na (in een andere kleur verbeteren)

Volgende les wordt weer gevraagd of je een foto wil maken van je nagekeken huiswerk.