Werk en werkloosheid 3.4 Lonen en winsten

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Programma

• Nakijken
• Opdracht bespreken
• Vorige les
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Nakijken t/m 3.9

Bespreken 

• 3.3
• 3.7
• 3.8
• 3.9

Verandering reëel inkomen

Verandering reëel inkomen = 

verandering nominaal inkomen - inflatie

Als de prijzen stijgen...

Willen mensen ook meer loon!

3.4 Lonen en winsten

• Voor werkgevers zijn lonen een deel van de kosten van de onderneming.
• Hogere lonen betekent hogere kosten. Daardoor zou de winst kunnen dalen. 
• Winst daalt niet als de loonstijging betaald wordt uit de stijging van de arbeidsproductiviteit.

Arbeidsproductiviteit

Het vergroten van de productie per werkende

• De actieven meer uren per jaar laten werken --> productie wordt hoger
• Arbeidsproductiviteit per uur verhogen

Verhogen arbeidsproductiviteit

• Gebruik maken van machines, computers etc.
• Scholing
• Specialisatie 

Berekening verandering loonkosten per product

• De loonkosten per werknemer stijgen 9%
• De arbeidsproductiviteit stijgt met 5%

• (109/105) x 100 = 103,8
• De loonkosten per product stijgen met 3,8%

(Internationale) concurrentiepositie

Als de lonen stijgen, worden producten duurder

Gevolg:

• Dit is slecht voor de concurrentiepositie van een bedrijf
• Er zullen minder verkopen plaats vinden
• Winst daalt
• Minder ruimte voor investeringen

 

Voorbeeld arbeidsproductiviteit

• 1 werknemer maakt 10 hoesjes per uur
• Loon is €20 euro per uur.
• Loonkosten = €20,00 : 10 = €2,00
• Werknemer heeft een cursus gehad
• 1 werknemer maakt 20 hoesjes per uur
• Loonkosten = €20,00 : 20 = €1,00
• Gevolg? → Kostprijs daalt (het is immers goedkoper een product te maken)

Winst

De winst van een bedrijf hoeft dus niet per se te dalen als de arbeidsproductiviteit toeneemt!

Voor een werkgever is het dus belangrijk om de loonkosten per product goed in de gaten te houden

Aan de slag

Maken t/m 3.13

Droombaan

Welk salaris hoort bij jou droombaan?

Verschillen in beloning

• de situatie op de arbeidsmarkt
• de machtsverhoudingen
• de overheidsinvloed
• opleidingsniveau
• talent
• risico's

Human capital

De kennis en vaardigheden die werknemers bezitten en waarover bedrijven kunnen beschikken (menselijk kapitaal)

Kwaliteit personeel verbeteren

Door scholing

Verzonken kosten

Kosten die gemaakt worden en niet meer terug verdiend kunnen worden als de investering niet lukt

Welk voordeel heeft de werknemer als er scholing wordt aangeboden?

Meer kennis en vaardigheden

• Nadeel voor de werkgever:
• Werknemer kan hierdoor wisselen van baan
• Hoger loon willen

• Oplossing:
  

• In gesprek met de werknemer over contracten
• Boeteclausules

Berovings

probleem

• Het berovingsprobleem ontstaat als in een relatie de ene partij meer investeert in de samenwerking dan de andere partij waardoor de machtsverhouding verandert. 
• Doordat de werkgever investeert in de scholing van de werknemer heeft de werknemer meer macht omdat hij kan dreigen met opstappen en is de werkgever kwetsbaar omdat hij zijn investering kwijt kan raken.

Aan de slag

Maken t/m 3.26